Sämitigge kiäsá Suomâ siskáldâs jotteem raijiimân

Sämitigge kiäsá uáiviministerân Suomâ siskáldâs jotteem raijiimân, vâi pastep hitodiđ koronavirus levânem já suoijiđ riskâjuávhuid.

Oholoopâ ääigi maaŋgah mediah láá almostittâm uđđâsijd maađhâšmist Suomâ siste já luámui viettimist Laapist, veikâ Suomâ haldâttâs lii stivrim velttiđ sosiaallijd ohtâvuođâid já kiäldám paijeel 10 ulmuu almolijd čokkânmijd.

– Mun lam čuávvum tile viehâ huolâstum já tääl juáháš kolgâččij väldiđ tile tuođâlávt já nuávdittiđ adelum ravvuid. Mij ep haalijd pieijâđ riskâjuávhuid vaarân, eromâšávt sämmiliih elilâmulmuuh láá juávkku, mon mij kolgâp tääl suojâliđ, tiäddut Sämitige saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso.

Sämitige mield Suomâ siskáldâs jotteem raijim ličij pyeremus vyehi vaiguttiđ toos, ete suoijip sämmilâšaalmug já eromâšávt riskâjuávhuid, tego sämmilijd elilâmulmuid njuámumist já turvâstep kelijdeijee tipšo. Sämikielâ mättee tiervâsvuođâhuolâttâs pargeeh láá tääl-uv uccáá já eromâšávt huápulii tipšo ohtâvuođâst já kriisâtiileest jieškielâlii palvâlem merhâšume lii styeres.

Sämmilijn elilâmulmuin merhâšittee uási áásá sämmilij päikkikuávlust. – Sämitigge kiäsá uáiviministerân, ete sun tovâččij tárbulijd tooimâid vâi tušes mađhâšem Suomâ siste nuvâččij, looppât saavâjođetteijee Juuso.

Sämikielâlii viestâdem kalga lasettiđ

Sämitigge muštoot sierâ virgeomâhâšpeelijd, tego THL já staatâräädi kanslia, sämikielâlii viestâdem tehálâšvuođâst. Sämitigge lii oovdânpuáhtám sämikielâlii viestâdem lasettem já pyeredem säämi kielâlaavâ vuáđuld já almos torvolâšvuođâ tiet. Viestâdmist kalga meid väldiđ huámmášumán sämikielâlij sierânâstáárbuid juksâmvuotâvátámâšâi tááhust, tego tom, ete maaŋgah sämikielâliih iä määti luuhâđ jieijâs eenikielân.

– Tiäđui muttum ohtânmaanoost ij pyevti leđe vuáđustâssân toos, ete almoliih ravvuu iä jurgâluu sämikielân, peic sämikielâlii viestâdmist kalga meid ovdániđ vuáválávt já peividiđ ravvuid, rävvee kielâtorvočällee Anne Kirste Aikio. – Tääl kalgeh meid sierâ virgeomâhááh huolâttiđ eromâšávt tast, ete sämmilij kielâliih vuoigâdvuođah olášuveh já olmooš šadda iberduđ meid sämikielân, veikâ ko sun suáittá etikuávdážân tâi tiervâsvuotâkuávdážân, jis eeppid koronanjuámmum.

Lasetiäđuh:

Saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso, 010 839 3101 / 040 687 3394, tuomas.juuso(at)samediggi.fi

Kielâtorvočällee Anne Kirste Aikio, 010 839 3124 / 040 707 5626, anne-kirste.aikio(at)samediggi.fi

Sosiaal-já tiervâsvuođâčällee Anne Länsman-Magga, 010 839 3128 / 040 182 9998, anne.lansman-magga(at)samediggi.fi

Sämitige tievâsčuákkim já vaaljâpaje lekkâmtilálâšvuotâ sirdâšuveh maajeeb äigimuudon

Sämitige cuáŋuimáánu tievâsčuákkim já vaaljâpaje 2020-2023 lekkâmtilálâšvuotâ sirdâšuveh koronavirustile keežild maajeeb äigimuudon, mii meriduvvoo maŋeláá. Sämitige stivrâ kieđâvušâi čuákkimistis njuhčâmáánu 19. peeivi Sämitige varriidâttâm koronavirustilán (COVID-19) já meridij tärhibijn tooimâin.

Sämitiigán vuáđuduvvoo spiekâstâhtiilij kiärgusvuotâjuávkku, mii addel táárbu mield tievâsmittee tâi eres ravvuid tilán. Kiärgusvuotâjuávhu joođeet saavâjođetteijee já oovdânpyehten tuáimá haldâttâhhovdâ. Kiärgusvuotâjuávhu eres jesâneh láá I já II värisaavâjođetteijeeh sehe lahâčällee. – Mij lep aaibâs uđđâ tile oovdâst já lii tehâlâš, ete mij pyehtip turvâstiđ Sämitige vuáđutooimâid taan muttum tiileest, iätá saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso.

Sämitige váldupargohäämi lii tuáistáážân káiduspargo, ijge virgemaađhijd uážžu porgâđ spiekâstâhtile ääigi. Sämitige ornim seminaareh, tilálâšvuođah já tábáhtumeh iä olášuu vyesimáánu loopâ räi já čuákkimáid uásálisteh káidusohtâvuođâiguin. Sämitigge viestâd tiileest já ton nubástusâin aktiivlávt pargoviehân.

– Juáháš mist puáhtá jieijâs toimáin vaiguttiđ toos, maht pastep suoijiđ riskâjuávhuid njuámumist. Lii tehâlâš čuávvuđ ravvuid já velttiđ aldakontaktijd. Tääl ferttee jurdâččiđ ubâ sämisiärváduv, eromâšávt ááhuid já äijihijd, mii tehálumos immateriaallii kulttuuräärbi kyeddeid, juátká I värisaavâjođetteijee Anni Koivisto.

– Koronavirus leevvânmist láá lamaš vijđes vaikuttâsah maailmvijđosávt já stiivrâst mij savâstâlâim tile vaikuttâsâin eromâšávt sämisiärvádâhân.  Sämitigge viggá jieijâs uásild ovdediđ tiäđu finniim sämikielân, loopât saavâjođetteijee Juuso.

Sämitige stivrâ lii moonnâm Suomâ haldâttâs 16.3.2020 adelâm linjimijd čoođâ já adelâm čuávuvâš Sämitige tooimân kyeskee ravvuid. Sämitige stivrâ čuávu tile já čokkân táárbu mield meridiđ jotkâtooimâin.

Äigikyevdilis tiätu Sämitige varriidâtmist koronavirustilán

Lasetiäđuh

Saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso, 040 1871 331, tuomas.juuso(at)samediggi.fi
I värisaavâjođetteijee Anni Koivisto, 040 415 5969, anni.koivisto(at)samediggi.fi
Haldâttâhhovdâ Pia Ruotsala-Kangasniemi, 040 726 2688, pia.ruotsala(at)samediggi.fi

Sämitigge avžuut kevttiđ sämikielâlijd digimateriaalijd päikkimáttááttâsâst

Sämikielân láá almostittum jo ennuv digikirjeh, mobilspeelah já videoh, moh heivejeh pyereest káidusmáttááttâsân tääl ko škoovlâi uuvsah toppâseh. Materiaaleh láá sehe Sämitige jieijâs nettisiijđoin já eres palvâlusâin. Škovlim- já oppâmateriaaltoimâttâh avžuut uápásmiđ materiaaláid. Vyelni orroo liiston láá nurrum päikkimáttááttâsân hiäivuliih materiaaleh.

Sämitige oppâmateriaalij nettikäävpist lii uási ´Ávus digimateriaaleh´, mii tievâsmittoo tääl. Eres materiaalijd puáhtá luođiđ meid máttááttâskielâ mield sierrejum siijđoin, mutâ toh väätih tubdâlduvâi tiilám škovlim- já oppâmateriaaltoimâttuvâst.

Sämitige rähtim anarâš-, nuorttâlâš- já tavesämikielâ puustavvideoid, puustavkovetaavluid já videoid puáhtá rijjâ luođiđ taan siijđo vyeliroobdâst https://www.samediggi.fi/toimâ/škovlim- já oppâmateriaal/

www.oktavuohta.com -siijđost lii almostittum uási, moos láá nurrum sämikielâliih digikirjeh já mobillspeelah: https://www.oktavuohta.com/mobiilipelit-ja-digikirjat

www.oktavuohta.com -siijđoin láá artikkâleh moh láá tievâ liiŋkâid sämikielâlii muusikân já mottoom verd meid sämikielâláid tevstáid. Materiaalijd kaavnah, ko tuuđhah siijđoi liiŋkâid.

Lukulumo-siijđo lii leehâm puoh materiaalis, nuuvt ete taid puáhtá kevttiđ nuuvtá. Siijđost láá tave- já maadâsämikielâliih digikirjeh: https://www.iltoppiminen.fi/palvelumme/lukulumo/

Liiŋkah sämikielâláid párnáiradio- já TV-vuolgâttâssáid sehe elleekuuvijd:

Arkkâduvâi jienah, Giellagas-institut

Unna Junná ohjelm

Binna Bánna radio-ohjelm

SVT Plays Samiska program

Maahisweb – Säämimuseo Siida párnáisiijđoh 

Cugu tavesämikielân

Hejoloja párnáiohjelm SVT

IeŽár párnáiohjelm, NRK

Sápmifilm.com párnái elleekoveh

NRK Jođi (tavesämikielân)

Lavluuh já säänih – Jikŋon 2 (tavesämikielân)

E-girji

Dat o.s.

ABC-company/ e-skuvla

Sajus-web/ Davvi Girji

ČálliidLágádus

Ovttas – Sámi oahpponeavvut neahtas

Yle Ealli arkiiva

Yle Ellee arkkâdâh

Yle Jieʼlli arkiiv

Yle Sámi radio

Arktâsâš pedagogiik digitááiđui škovliimeh

Riikkaid namat čieža gillii

Čáppagirjjálašvuođasiiddut davvisámegillii

Sämitige varriidâttâm koronavirustilán

Taan siijđon peividuvvoo Sämitiigán kyeskee tiätu koronavirustiileest.

 

5.5.

Spiekâstâhtiilij kiärgusvuotâjuávkku čokkân 12.5.2020.

 

17.4.

Sämitige stivrâ čokkân káidusohtâvuođâiguin

Sämikulttuurkuávdáš Sajos lii lamaš kiddâ njuhčâmáánu 16. peeivi rääjist. Stivrâ meridij toollâđ Saijoos kiddâ vyesimáánu loopâ räi.

 

16.4.

Saamelaisnuorten Säminuorâi taaiđâtábáhtus ávuduvvoo vástuppeeivi 17.4. viermist.

Tääl puáhtá keččâđ live-vuolgâttâs. Tot álgá saajeest 2.20.

 

24.3.

Sämitigge čuákkee taan siijđon almostittum ravvuid já tiäđáttâsâid koronavirusist sämikielân.

Lah-uv tun huámášâm eres sämikielâlijd ravvuid tâi lah-uv viestâdâm sämikielân koronavirustiileest? Vuolgât čujottâsân: tiedotus(at)samediggi.fi

 

23.3.

Sämitigge kiäsá uáiviministerân Suomâ siskáldâs jotteem raijiimân, vâi pastep hitodiđ koronavirus levânem já suoijiđ riskâjuávhuid.

 

20.3.

Sämitige cuáŋuimáánu tievâsčuákkim já vaaljâpaje 2020-2023 lekkâmtilálâšvuotâ sirdâšuveh koronavirustile keežild maajeeb äigimuudon, mii meriduvvoo maŋeláá.

Sämitige stivrâ kieđâvušâi čuákkimistis njuhčâmáánu 19. peeivi Sämitige varriidâttâm koronavirustilán (COVID-19) já meridij tärhibijn tooimâin.

Sämitiigán vuáđuduvvoo spiekâstâhtiilij kiärgusvuotâjuávkku, mii addel táárbu mield tievâsmittee tâi eres ravvuid tilán. Kiärgusvuotâjuávhu joođeet saavâjođetteijee já oovdânpyehten tuáimá haldâttâhhovdâ. Kiärgusvuotâjuávhu eres jesâneh láá I já II värisaavâjođetteijeeh sehe lahâčällee.

Sämitige váldupargohäämi lii tuáistáážân káiduspargo, ijge virgemaađhijd uážžu porgâđ spiekâstâhtile ääigi. Sämitige ornim seminaareh, tilálâšvuođah já tábáhtumeh iä olášuu vyesimáánu loopâ räi já čuákkimáid uásálisteh káidusohtâvuođâiguin. Sämitigge viestâd tiileest já ton nubástusâin aktiivlávt pargoviehân.

Sämitige stivrâ lii moonnâm Suomâ haldâttâs 16.3.2020 adelâm linjimijd čoođâ já adelâm čuávuvâš Sämitige tooimân kyeskee ravvuid. Sämitige stivrâ čuávu tile já čokkân táárbu mield meridiđ jotkâtooimâin.

 

17.3.

Sämitigge avžuut kevttiđ sämikielâlijd digimateriaalijd päikkimáttááttâsâst.

Sämitige pargeeh pargeh káiduspargoost já västideh tiäđustâlmáid šleđgâpostáin já puhelimáin. Mii ohtâvuotâtiäđuid kaavnah nettisiijđoin: Ohtâvuotâtiäđuh oovtâ siijđost.

Sämikulttuurkuávdáš Sajos lii kiddâ tuáistáážân.

 

16.3.

Sämitigge lii varriidâttâm koronavirustilán (COVID-19) tienuuvt, ete tot räijee kuosij já ulguupiälááš ulmui peessâm toimâttâhtiilijd Sajosist, Ucjuuvâst já Hettaast. Tuše Sämitige pargeeh já ovdâulmuuh peesih jotteeđ toimâttâhtiilijn.

Sämitige stivrâ kieđâvuš 19.3. Sämitige varriidâttâm koronavirustilán já meerrid tärhibijn tooimâin.

Sämitige pargeid láá ravvim uásálistiđ čuákkimáid tuše káidusohtâvuođâiguin. Pargoadeleijee lii ravvim, ete jis pargest lii lenccu, te sun ij uážu puáttiđ paargon. Ige meid talle, jis kiinii suu perruujesânijn lii pyeccee, veikâ pargee jieš ij tubdâččiigin jieijâs pyeccen. Sämitige pargeeh pargeh tääl iänááš káiduspargoost.

Sämitigge čuávu Suomâ haldâttâs avžuuttâsâid, ijge astoäigitoimâ uárnejuu Sajosist tâi eres soojijn Sämitige tooimâst. Puoh soppum teivâdmeh, kolliistâlmeh já škovlimtilálâšvuođah iä olášuu tâi toh láá sirdum puátteevuotân.

Sämikulttuurkuávdáš Saijoos info já raavâdviäsu Čaiju láá kiddâ 16.-20.3. Saijoos uápistemrieggeeh láá joskâm tuáistáážân, iäge elleekovetábáhtusah tet. uárnejuu Sajosist.

Sämitige škovlim- já oppâmateriaaltoimâttâh lii almottâm, ete Säminuorâi taaiđâtábáhtus ij olášuu amas koronavirus levâniđ. Kyevti peeivi tábáhtus ličij lamaš Anarist Sajosist já Rivdul Vasatokkast 15.-16.4.

 

Lasetiäđuh pargotiervâsvuođâlájádâs siijđost:
https://www.ttl.fi/toimintaohje-tyontekijoille-wuhanin-koronaviruksen-tartunnan-ehkaisyyn/

sehe THL siijđoin:
https://thl.fi/fi/ajankohtaista/tiedotteet-ja-uutiset

 

Lasetiäđuh:

Haldâttâhhovdâ Pia Ruotsala-Kangasniemi puh. 040 726 2688, pia.ruotsala(at)samediggi.fi
Saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso puh. 040 1871 331, tuomas.juuso(at)samediggi.fi

Säminuorâi taaiđâtábáhtus ij olášuu

Sämitige škovlim- já oppâmaterialtoimâttâh almoot, et sij iä tääl uárnee Säminuorâi taaiđâtábáhtus  koronavirus njuámmum estim tiet. Kyevti peeivi tábáhtus ličij uárnejum Anarist Sajosist já Rivdulist Vasatokkas 15.-16.4.

– Uáli väivi ko karttâp kiäsádâttâđ Säminuorâi taaiđâtábáhtus orniimist, mut taan tiileest tot oro lemin áinoo muulsâiähtu. Tábáhtusâst lii uáli stuorrâ merhâšume sämipárnáid já -nuoráid, já tom vyerdih já toos rahttâteh ive miätá, muštâl taaiđâtábáhtus proojeektpargee Unna-Maari Pulska. – Lii uáli surgâd já murâšlâš kiäsádâttâđ tábáhtus orniimist. Selvâttep tile riijkâvijđosij uárnejijjeiguin já tutkâp sirdâšuvá-uv tánssámteema iivijn ovdâskulij.

Lasetiäđuh koronavirus estimist THL nettisiijđoin (Tiervâsvuođâ já pyereestpiergim lájádâs): https://thl.fi/fi/web/infektiotaudit-ja-rokotukset/taudit-ja-torjunta/taudit-ja-taudinaiheuttajat-a-o/mers-koronavirus

Lasetiäđuh:

Unna-Maari Pulska
unna.pulska@samediggi.fi
040 614 5949