Povdiittâs savâstâllâmtilálâšvuotân sämikielâi máttááttâs tiileest Helsig kuávlust

/in , /by

Sämitigge puávdee Helsig kuávlu vaanhimijd savâstâllâmtilálâšvuotân. Tilálâšvuođâst savâstâllâp Helsig kuávlu sämikielâi máttááttâs tiileest sehe eres äigikyevdilijn já oovdân puáttee fáádáin. Pääihi alne lává Sämitige saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso já škovlimčällee Bigga-Helena Magga.

Äigi: 5.7.2023 tijme 14.00-15.30

Saje: Microsoft teams, liŋkkâ savâstâllâmtilálâšvuotân

Tilálâšvuotâ uárnejuvvoo káidusohtâvuođâiguin Microsoft Teams-čuákkimin.

Mij tuáivup, ete nuuvt maaŋgâ vaanhim, ko máhđulâš pesâččij servâđ tilálâšvuotân. Jis tilálâšvuotân servâmist láá čuolmah, te vääldi ohtâvuođâ škovlimčällei.

Lasetiäđuh

Bigga-Helena Magga
Škovlimčällee
bigga-helena.magga@samediggi.fi
0405702786 / 0108393121

Sämitigge uárnee infotilálâšvuođâ auktorisistum jurgâleijee totkosist 10.8.2023

/in , /by

Sämitigge uárnee infotilálâšvuođâ auktorisistum jurgâleijee totkosist 10.8.2023 tme. 15.00-15.45 káidusohtâvuođâiguin. Tilálâšvuođâst eellip čoođâ, ete mii tođhos lii já maht toos puáhtá ráhtádâttâđ. Jieš totkosân almottâttâm lii porgemáánust 2023. Infotilálâšvuođâst totkosist muštâl kielâtorvočällee Anne Kirste Aikio ja auktorisistum jurgâleijee Mággá Välimaa. Infotilálâšvuotâ lii tárguttum puohháid, kiäh láá perustum totkosist.

Máttááttâshaldâttâs haldâšem auktorisistum jurgâleijee totkos uárnejuvvoo čuávuváá keerdi skammâmáánust 2023. Auktorisistum jurgâleijee tođhos puáhtá čođâldittiđ puoh Suomâst sarnum sämikielân já tot lii virgálâš tuođâštus jurgâleijee áámmáttááiđust. Totkos siskáldâsâst puáhtá luuhâđ tärhibeht máttááttâshaldâttâs siijđoin: https://www.oph.fi/koulutus_ja_tutkinnot/auktorisoidut_kaantajat. Auktorisistum jurgâleijee tođhos lii meid tohálâšvuotâvátámâššân Sämitige jurgâleijei viirgán Sämitiggeest adelum asâttâs mield.

Sämitigge uárnee maŋeláá čohčuv sierâ ráhtádâttâmtilálâšvuođâ totkosân.   

Infotilálâšvuotân puáhtá uásálistiđ káidusohtâvuođáin:

Seervâ čuákkimân spokkâlmáin täst

Lasetiäđuid addel kielâtorvočällee Anne Kirste Aikio:

anne-kirste.aikio@samediggi.fi
Mob. +358 40 707 5626
Tel. 010 839 3124

Sämitige stivrâ tieđeet njuolgimvátámâšâi kieđâvušmist

/in /by

Valjâlävdikode miärádâsân tutâmettum puáhtá uuccâđ njuolgim Sämitige stiivrâst. Sämitige stivrâ kieđâvuš njuolgimvátámâšâid porgemáánu peln. Täärhib kieđâvuššâmääigist tieđettuvvoo syeinimáánu loopâst.

Sämitiggeest adelum laavâ 26 § 2 moomeent miäldásávt valjâlävdikode miärádâsân tutâmettum puáhtá toohâđ Sämitige stiivrân njuolgimvátámâš, jis sun ana, ete sun lii rievtivuástásávt kuođđum meddâl valjâluvâttâlmist tâi ete sunjin kyeskee merkkim valjâluvâttâlmist lii puástud. Stivrâ kalga čuávdiđ ääši huápulávt.

Njuolgimvátámâš kalga toimâttiđ Sämitige Aanaar kirjimkontturân 14 peeivi siste Sämitige valjâlävdikode miärádâs tiättunadelempeeivist. Njuolgimvátámâšääigi rekinistdijn tiättunfinnimpeivi ij rekinistuu.

Áášán lohtâseijee tiäđustâlmeh

Njuolgimvátámâšân lohtâseijee tiäđustâlmijd mij táttup toimâttiđ šleđgâpoostâ peht Sämitige kirjimkontturân čujottâsân info@samediggi.fi tâi syeijejum šleđgâpoostâ peht čujottâsân https://secmail.com/send/vEGj6VKn

Sämitige puhelinkuávdáš lii ávus vu-vá tme 9-11 já 12-15. Vääldi huámmášumán, ete puhelinkuávdáš lii kiddâ 7.7.-31.7.2023 kesiluámui tiet. Puhelinkuávdáá nummeer: 010 839 3100.

Njuolgimvátámâšâi kieđâvuššâm toovât Sämitige pargeid ennuv pargo. Mij viggâp västidiđ puoh ášáláid tiäđustâlmijd nuuvt jotelávt ko pastep já ton oornigist, ko toh puátih. Áášán lohtâseijee tiäđustâlmij uásild, mij táttup, ete siämmááh koččâmušah iä vuolgâttuuččii maŋgii.

Lasetiäđuh

Miärádâstoohâm uásild:

Tuomas Aslak Juuso
Saavâjođetteijee
040 687 3394
tuomas.juuso@samediggi.fi 

Haldâttuv uásild:

Pia Ruotsala-Kangasniemi
Haldâttâhhovdâ
010 839 3106 / 040 726 2688
pia.ruotsala@samediggi.fi

Nuoria henkilöitä esiintymislavalla.

Säminuorâi taaiđâtábáhtus ovdeduvvoo tábáhtuskoijâdâllâm vuáđuld

/in , , /by

Sämitige škovlim- já oppâmateriaallävdikodde meridij čuákkimstis 8.6.2023, ete säminuorâi taaiđâtábáhtus juátká uássin Nuorâ Kulttuur–konsept já lii mieldi ive 2024 Nuorâ Kulttuur On Air–tábáhtusâst. Miärádâs tohhui säminuorâi taaiđâtábáhtuskoijâdâlmân puáttám vástádâsâi vuáđuld. Toos lasseen lävdikodde savâstâlâi taaiđâtábáhtus máhđulâšvuođâst maccâđ päikkikuudijd jottee tábáhtussân.

Säminuorâi taaiđâtábáhtus lii lamaš säminuorâi lávdástemaareen jo vittâ ihelove. Sämikielâlij láávdástmij lasseen tábáhtus lii ornim pargopáájáid já eres miäldustooimâ kuulmâ sämikielân. Säminuorâi taaiđâtábáhtus kulá väldikodálii Nuorâ Kulttuur–viärmádâhân, mon toimâhäämi lii ive 2021 muttum maaŋgâtaaiđâlâžžân já tot lii säminuorâi taaiđâtábáhtusâst spiekâstmáin čuosâttum 13–29-ihásáid nuoráid. Väldikodálâš tábáhtus uárnejuvvoo parâlij iivij maaŋgâ pääihi nettitábáhtussân já parâttes iivij aldatábáhtussân. Väldikodálii tábáhtus konseptnubástus já säminuorâi taaiđâtábáhtus táálái resursij asâttem ornimhástusij tiet lii lamaš tárbu smiettâđ, ete maht já mon häämist säminuorâi taaiđâtábáhtus puátteevuođâst uárnejuvvoo.

Sämitige stivrâ meridij čuákkimstis 10.2.2023 (1/2023) prosesist, mast selvâttuvvoo, ete magareh tuoivuuh sämiaalmugist láá säminuorâi taaiđâtábáhtus puátteevuođâ háárán. Stiivrâ vuálásâžžân Sämitige škovlim- já oppâmateriaallävdikodde meridij jieijâs čuákkimist 17.3.2023 (1/2023) olášuttiđ koijâdâllâm. Taaiđâtábáhtuskoijâdâllâm olášuttui kyehtin sierâ koijâdâlmin, main kääržib lâi 6–20–ihásáid párnáid já nuoráid sehe vijđásub koijâdâllâm čujosjuávhoid. Koijâdâlmeh lijjii ávus webropolist 15.- 26.5.2023. Párnái já nuorâi koijâdâlmân pottii meriääigi siste 48 vástádâssâd. Čujosjuávkkukoijâdâlmân vástádâsah pottii 31.

Koijâdâlmân västidâm ulmuuh tuáivuh, ete taaiđâtábáhtus kättee ärbivuovijd, mutâ uđâsmuvá

Ovdil koijâdâllâm uárnejum ive 2023 säminuorâi taaiđâtábáhtusâst lijjii mieldi väldikodálii konsept mield maaŋgah taiđuuh. Taaiđâtábáhtuskoijâdâllâm vuáđuld sehe párnááh já nuorah já meid čujosjuávhuh tuáivuh maaŋgâ taiđuu tábáhtus jyehi ive. Toos lasseen sehe párnááh já nuorah já meid čujosjuávhuh tuáivuh, ete säminuorâi taaiđâtábáhtusâst ličij máhđulâšvuotâ vuolgâttiđ jieijâs ovdâsteijee väldikodálii tábáhtusân meid puátteevuođâst, veikâ uccâ ucceebloho lâi ton mielâ, ete säminuorâi taaiđâtábáhtus ij veltihánnáá taarbâš leđe mieldi jieijâs satelliittábáhtussân.  Koijâdâllâm vuáđuld västideijeeh tuoivuu, ete säminuorâi taaiđâtábáhtus ličij argâpeeivi škoovlâ pargovuávám uássin, veikâ väldikodálâš tábáhtus uárnejuvvoo oholoopâ. Čujosjuávhui vástádâsâin oholoppâtábáhtus finnij-uv monnii verd kyedittem, mon vuáđustâllii ei. kuhes maađhijn.

Taaiđâtábáhtus láávdástmij háárán párnááh já nuorah kyedittii eenâb aalmugjienâstem. Čujosjuávhuh epidii eenâb aalmugjienâstem já tuoivuu, ete árvuštâllâm taheh puátteevuođâst-uv tuš äššitobdeetuámáreh. Kuohtuuh västideijeejuávhuh tuoivuu, ete láávdástmij vuolgâttem stream peht juátkoo meid puáttee iivij ääigi. Västideijeeh tuoivuu, ete pargopáájáh já eres miäldustoimâ pisoh taaiđâtábáhtus uássin.

Párnái já nuorâi vástádâsâin säminuorâi taaiđâtábáhtus onnui suotâs já maaŋgâpiälálâš tábáhtussân sehe pyerrin eidu tagarin ko tot lii tääl. Čujosjuávhui vástádâsâin puohtii oovdân, ete taaiđâtábáhtus lii tehálâš kulttuurtábáhtus uccâ siijdâi párnáid sehe tehálâš kielâ já kulttuur nanodeijee. Liijká västideijeeh tuoivuu, ete tieđettem ličij pyereeb já ete munetiätu teemain já äigimuddoost puáđáččij tááláást tolebáá, vâi puávtáččii valmâštâlškyettiđ láávdástmijd jo čohčuv. Toos lasseen iävtuttii, ete taaiđâtábáhtuspargee pálkkááttuuččij kuhheeb ááigán, vâi orniistâlmijguin ij šodâččii huáppu. Västideijeeh meid tuoivuu, ete tábáhtus máccá jottee tábáhtussân.

Sämitigge kijttá taaiđâtábáhtuskoijâdâlmân västideijeid já juátká säminuorâi taaiđâtábáhtus ovdedem ain. Ive 2024 Nuorâ Kulttuur On Air–tábáhtus uásild táátuh peelijd, kiäh uárnejeh sämikielâ já sämikielâlii máttááttâs varriidâttâđ máhđulii oholoppâtábáhtusân vyesimáánust 2024. Täärhib olášuttemvyevist tieđettuvvoo čohčuv.

Lasetiäđuh:

Bigga-Helena Magga
Škovlimčällee
puh. 010 839 3121
bigga–helena.magga@samediggi.fi

Ljetoff Tauno
lävdikode saavâjođetteijee
tauno.ljetoff@gmail.com

Sämitige puhelinkuávdáš, Saijoos info ja raavâdviäsu Čaiju laa kiddâ 15.6.2023

/in /by

Sämitige puhelinkuávdáš, Saijoos info ja raavâdviäsu Čaiju laa kiddâ 15.6.2023 pargovievâ pyereestvaijeempeeivi tiet.

Iävtukkâs asâttem sämitige vaaljâin

/in , /by

Sämitiggevaaljah toimâttuvvojeh 4.9–2.10.2023.

Sämitiggeest adelum laavâ (974/95, nubástum 1279/02) 27 § mield iävtukkâs Sämitige vaaljâin pyehtih asâttiđ ucemustáá kulmâ ulmuu, kiäh láá merkkejum jienâstemvuoigâdvuođâlâžžân Sämitige valjâluvâttâlmân. Iävtukkâsasâttâllâm várás tiävdoo väljejeijeeseervi vuáđudemäššikirje já iävtukkâs miettâmluámáttâh, maid kalga vuáláčäälliđ já macâttiđ valjâlävdikoodán majemustáá porgemáánu 4. peeivi 2023 tme 16.00.

Luámáttuvâid já tärhibijd tiäđuid finnee valjâlävdikode toimâttuvâst čujottâs:

Sämikulttuurkuávdáš Sajos
Sämitigge, valjâlävdikodde
Menesjärventie 2A
99870 Aanaar
puh. 010 839 3155, 010 839 3177, 010 839 3174
šleđgâpoostâ peht vaalit@samediggi.fi tâi https://secmail.com/send/m7jcWH7B

Luámáttuvâid puáhtá meiddei printtiđ https://www.samediggi.fi/vaaljah-2023

Valjâlävdikodde

Sämitigge ij noomât ovdâsteijee Laapi pieggâvyeimičielgiittâs 2023-2024 stivrimjuávkun 

/in , /by

Sämitige stivrâ meridij čuákkimist 16.5.2023, ete Sämitigge ij noomât ovdâsteijee Laapi pieggâvyeimičielgiittâs 2023-2024 stivrimjuávkun. Sämitigge ij uásálist havváid, moi ulmen lii ovdediđ pieggâvyeimi sämmilij päikkikuávlust. 

Laapi litto lii finnim pirâsministeriöst ruttâdem pieggâvyeimičielgiittâs rähtimân Laapin ruánáá sirdâšum torjuin. Čielgiittâs lii jotkâ ive 2022 pieggâvyeimičielgiittâsân. Čielgiittâs kuávdášlâš ulmen lâi kavnâđ pieggâvyeimipyevtitmân potentiaallijd kuávluid eennâmkoddekaavam vuáđđun. Čielgiittâsâst kavnii ohtsis 46 potentiaallâš pieggâvyeimikuávlud. 

– Ruánáá sirdâšum lii sämmiláid uáli tehálâš, mutâ tom ij pyevti toohâđ moi peri vuovijguin. Sämitigge ana negatiivlâžžân pieggâvyeimi ovdedem sämmilij päikkikuávlust tutkâmušâin já puásuituálust pahudum háittuvaikuttâsâi tiet, iätá Sämitige saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso.  

Laapi litto seelvât pieggâvyeimi potentiaallijd kuávluid sämmilij päikkikuávlust, veikâ jotkâvalmâštâlmist orroo Tave-Laapi eennâmkoddekaavast tâi Meccihaldâttâs Sämmilij päikkikuávlu luánduriggodâhvuáváámist ivvijd 2022-2027 iä oovded pieggâvyeimi sämmilij päikkikuávlun. 

Sämitigge já pirâsministeriö ráđádâllii 27.3.2023 ruttâdemmiärádâs valmâštâlmist. Ráđádâlmist soppii uđđâ čuákkim orniimist čohčâmáánust 2023, ko čielgiittâshaahâ lii vuálgám joton já ovdánâm. 

Pieggâvyeimist láá maaŋgah vaikuttâsah pirrâsân 

Pieggâvyeimihuksim raavâkirje mield pieggâvyeimihuksim vaikuttâsah puásuituálun pyehtih tiettuđ vaikuttâssân kuátumáid, poccui lattiimân, puásuituálun ovdâmerkkân jođettemkiäinui muttum mield sehe puásuivahâgij miärán já ubânâssân iäláttâs kannatteijeevuotân. 

– Pieggâvyeimi vaikuttâsah puásuituálun láá tááláá tiäđu mield vijđáht vaigutteijeeh. Kištottellee eennâmkevttim hástá puásuituálu máhđulâšvuođâid paijeentoollâđ šoŋŋâdâhnubástus vaattâm njyebžimvääri, tego kuátumijd sierâlágán tälvitiilij várás, paahud vs. pirâsčällee Tiina Lovisa Solbär.  

Palgâsij ovtâstus kuođij spiekâsteijee uáivil juovlâmáánust 2022 Laapi lito ive 2022 pieggâvyeimičielgiittâsân, tastko čielgiittâsâst iä lamaš valdum huámmášumán puásuituálu tááhust kriittâliih kuávluh. Iävtuttum 46 kuávlust 12 láá pahudum čielgiittâsâst puásuituálu tááhust merhâšittee tâi merettes hááitu kuávlun. 

Lasetiäđuh: 

Tuomas Aslak Juuso 
Saavâjođetteijee  
040 687 3394 
tuomas.juuso@samediggi.fi  

Tiina Lovisa Solbär 
vs. pirâsčällee 
050 5999 725 
tiinalovisa.solbaer@samediggi.fi  

Kuvakaappaus digitaalisesta materiaalista. Kuva: Saamelaiskäräjät.

Giellaleaika – eenikielâ oppâkirjij säniruossâlâsâi vástádâsah láá almostittum

/in , , /by

Sämitigge lii almostittám nube luoka tavesämikielâ eenikielâ čohčâ– já kiđđâkirje säniruossâlâsâi vástádâsâid Sämitige digimateriaalvuáđun.

Kuvakaappaus digitaalisesta materiaalista. Kuva: Saamelaiskäräjät.
Kovetoppim digitaallâš materiaalist. Kove: Sämitigge.

Giellaleaika –kirjij säniruossâlâsâi vástádâsah láá čuákkejum oovtâstpargoost Aanaar škoovlâ máttáátteijein já Sämitige pargeigijn. Vástádâsah láá juohhum kuohtuid kirjijd sierâ.

Lasetiäđuh:

Marita Aikio
Oppâmateriaalvuávájeijee
marita.aikio@samediggi.fi
040 662 90 18

Tuuli Paadar
vs. oppâmateriaalčällee
tuuli.paadar@samediggi.fi
040 353 3625

Saamelaisparlamentaarikkojen konferenssin ryhmäkuva. Kuva: Kent Norberg

Sämiparlamentarijkkáreh čokkânii savâstâllâđ ruánáá nubástus vaikuttâsâin sämi-iäláttâssáid 

/in , /by

Čiččâd sämiparlamentarijkkárij konferens uárnejui Ruotâ Arvidsjaurist 30.  – 31.5.2023.  Konferensân uásálistii sämiparlamentarijkkáreh Suomâst, Ruotâst já Taažâst.  Taan ive teeman lijjii ruánáá nubástus já purrâmušsorjoomettumvuotâ.  Konferensist kullojii ei. äššitobdeeluvâldâlmeh pieggâvyeimi, mecciráhtálâšvuođâ sehe kuáivuttâhtooimâ vaikuttâsâin sämi-iäláttâssáid.

Saamelaisparlamentaarikkojen konferenssin ryhmäkuva. Kuva: Kent Norberg.
Sämiparlamentarijkkárij konferens juávkkukove.  Kove:  Kent Norberg 

Sämitige saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso lii tuđâvâš, ete sämiparlamentarijkkáreh pessii vuot čokkâniđ já savâstâllâđ ohtsâš aašijn sehe hástusijn ruánáá nubástusâst, tastko tast láá čuuvtij háástuh sämikuávlu luánduriggoduvâi kevttim uáinimčievâst.   

– Ruánáá nubástus já toos lohtâseijee tooimâid kalga valmâštâllâđ vuáruvaiguttâsâst Sämitigijguin, vâi háitulâš vaiguttâsâid sämiohtsâškoodán puáhtá väldiđ huámmášumán já estiđ muuneeld.  Sämmilijn kalga leđe algâaalmugin tuođânálásâš máhđulâšvuotâ vaiguttiđ miärádâstohâmân, iätá Juuso.  

Arvidsjaur konferens tuhhiittij lasseen sämmilij ärbivuáválâš aassâmkuávlui luánduriggoduvâi ávhástâllâm sehe purrâmušsorjoomettumvuođâ kietâdâllee julgáštus, mon mield sämikuávlu luánduriggoduvâid ij uážu ávhástâllâđ sämmilij mieđâttáá.  Julgáštusâst lii vátámuššân ete sämikuávlust tuáimee uásipeleh rähtih olmoošvuoigâdvuođâstandardijd já –politiik, vâi sämmilij algâaalmugvuoigâdvuođâid puáhtá suojâliđ já kunnijâttiđ.  Lasseen julgáštus váátá Tave-enâmijd rähtiđ lavâlâš já olášuttum riehtisyeje sämmilij sosiaallâš pyereestvajemân.  

Säämi parlamentaarlâš rääđi toimâvuávám mield sämiparlamentarijkkárij konferens uárnejuvvoo jyehi kuálmád ive, já toos uásálisteh Suomâ, Taažâ já Ruotâ Sämitiigij jesâneh sehe Ruošâ peln sämmilij ovdâsteijee.  Ive 2020 konferens tollui Anarist pandemia tiet esken ive 2022.  Čuávuvâš konferens lii tárguttâs orniđ ive 2026.  Säämi parlamentaarlâš rääđi västid sämiparlamentarijkkárij konferens keevâtlâš orniimist.  

Lasetiäđuh:

Tuomas Aslak Juuso 
Saavâjođetteijee 
040 687 3394 
tuomas.juuso@samediggi.fi  

Inka Saara Arttijeff 
Aalmugijkoskâsâš aašij čällee 
050 574 7629 
inka-saara.arttijeff@samediggi.fi