Säminuorâi taaiđâtábáhtus tuorâstuv äigitavlu nubbáásm

Stuorrâ uásálisteemere keežild Säminuorâi taaiđâtábáhtus tuorâstuv äigitavlu nubbáásm. Tábáhtus álgá tme 9:30 já pištá tme 15:30 räi.

Uđđâ äigitaavlu miäldásâš ohjelm lii čuávuvâš:

tme 9:30 Tábáhtus álgá

tme 12–13:00 Purâdem

tme 13–14:00 Tábáhtus juátkoo

tme 14:15–15:00 Artistkyessi, Muusikkuávdáš

tme 15:00 Puátusij almostittem

tme 15:30 Tábáhtus nohá

Taaiđâtábáhtus puáhtá keččâđ stream-vuolgâttâssân. Sajosist lii meid streamkejâttâh, moos kalga almottâttâđ muuneeld.

Lasetiäđuh:

Miia Ruokojärvi
miia.ruokojarvi@samediggi.fi
010 839 3169 | 0403521549

Säminuorâi taaiđâtábáhtusân almottâttii 320 uásálisted – táttup meid keččeid almottâttâđ

Säminuorâi taaiđâtábáhtusân almottâttâm lii nuuhâm. Tábáhtusân almottâttii 320 uásálisted. Läävdi alne mij uáinip 20 oovdânpyehtimid já sämmilii tyejičáitálduvâst 23 kietâtyeijid.

Taan ive taaiđâtábáhtus poster lii kovečuágáldâh. Kovečuágáldâh šadda sämiluokai sargum tuojijn, main ivnen láá Säämi ivneh já fáádáin uáinoo taaiđâtábáhtus taan ive teema. Sämitigge haalijd kijtteđ puoh sämiluokaid, moh láá uásálistám poster rähtimân.

Räijejum saje já torvolâšvuođâ tiet mij táttup sii, kiäh halijdeh tuorâstuv puáttiđ keččâđ tábáhtus, almottâttâđ šleđgâpoostâ peht čujottâsân sntaidetapahtuma@samediggi.fi. Saijoos salin lii vuosâsaajeest peessâm sist, kiäh láá almottâttâm tolebáá almostittum almottâttâm- já lávdástemluámáttuvváin.

Säminuorâi taaiđâtábáhtus vuolgâttuvvoo stream-vuolgâttâssân. Stream-vuolgâttâs puáhtá keččâđ neeti peht čujottâsâst https://www.sajos.fi/live

Sajosân lii väridum stream-vuolgâttâsân sierâ kejâttâh, moos kalga meid almottâttâđ muuneeld.

Lasetiäđuh:

Miia Ruokojärvi
miia.ruokojarvi@samediggi.fi
010 839 3169|+358 (0) 403521549

Saamelaisnuorten taidetapahtumaan ilmoittautui 320 osallistujaa – yleisöä pyydetään ilmoittautumaan

Saamelaisnuorten taidetapahtumaan ilmoittautuminen on päättynyt. Tapahtumaan ilmoittautui 320 osallistujaa. Lavalla nähdään 20 esitystä ja saamelaisessa käsityönäyttelyssä 23 käsityötä.
Tänä vuonna taidetapahtuman juliste toteutettiin kuvakollaasina. Kuvakollaasi koostuu saamenluokkien piirtämistä taideteoksista, joissa väripalettina on saamen värit ja aiheissa näkyy taidetapahtuman tämän vuotinen teema. Saamelaiskäräjät haluaa kiittää kaikkia julisteen toteuttamiseen osallistuneita saamenluokkia.
Rajatun tilakapasiteetin ja turvallisuuden vuoksi pyydämme torstain yleisöksi haluavia ilmoittautumaan sähköpostitse osoitteeseen sntaidetapahtuma[at]samediggi.fi. Sajoksen saliin on ensisijainen pääsyoikeus niille, jotka ovat ilmoittautuneet aikaisemmin julkaistulla ilmoittautumis- ja esiintymislomakkeella.
Saamelaisnuorten taidetapahtuma striimataan. Striimausta voi seurata netin kautta osoitteesta https://www.sajos.fi/live. Sajokseen on varattu striimille erillinen katsomo, johon tulee myös ilmoittautua etukäteen.

Lisätietoja:
Miia Ruokojärvi
miia.ruokojarvi@samediggi.fi
010 839 3169|+358 (0) 403521549

Sämitigge tuárju sämmilii psykososiaallii torjuu ohtâduv tooimâ juátkim

Sämitigge iävtut, ete sämmilii psykososiaallii torjuu ohtâduv (Uvjj, Uvjâ, Uvja) tooimâ kalga turviđ. Sämitigge meridij uáivilist čuákkimstis 14.4.2023. Ovdil miärádâs Sämitige čuákkim kuulâi hahâhovdâ Heidi Eriksen oovdânpyehtim ohtâduv tooimâst. Čuákkim tuhhiittij meid Sämitige almostorjuu budjetiävtuttâs ihán 2024 já vuáđudij oppâmateriaalvuávájeijee virge.

Uáivilist Sämitigge tiäddut čuávuvái äššiolesvuođâi merhâšume já huámmášumán väldim psykososiaallii torjuu orniimist:

  1. Sämitigge tuárju ohtâduv tooimâ juátkim.
  2. Sämikielâlijn mielâtiervâsvuođâpalvâlusâin lii lamaš vänivuotâ. Ohtâdâh lii vuossâmuš peeli, mii pyevtit aalmuglávt tuođâlii vyeligis šiälmá mielâtiervâsvuođâpalvâlus sämmiláid jieijâs kielân já kulttuurân vuáđđudmáin.
  3. Sämmiláid čuosâttum psykososiaallij palvâlusâi pyevtittem já ovdedem kalga turviđ meid talle, ko tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio pargo nohá.

Sämmilii psykososiaallii torjuu ohtâdâh fáálá sämikulttuur miäldásijd já sämikielâlijd vyeligis šiälmá mielâtiervâsvuođâpalvâlusâid – ravvim, torjuu já kriisâpargo jieijâs eenikielân (tavesämikielâ, anarâškielâ, nuorttâlâškielâ, suomâkielâ). Ohtâdâh lii vuáđudum tuárjuđ sämmilij já Suomâ staatâ koskâsii tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissiopargo. Psykososiaallâš toorjâ lii tehálâš uási Sämmilij tuotâvuotâ- já sovâdâttâmproosees olášuumeest.

Luuvâ uáivil tääbbin.

Sämitige almostorjuu budjetiävtuttâs ihán 2024

Sämitigge iävtut, ete staatâ ive 2024 budjetân Sämmilij kulttuurjiešhaldâšem paijeentolâmân väriduvvojeh ohtsis 5 818 000 eurod. Taan summeest 330 000 eurod čyeccih sämikielâlaavâ miäldásáid torjuid, 1 481 000 eurod Saijoos láigoid já 4 007 000 eurod Sämitiggeest adelum laavâst uáivildum pargoi hoittám várás. Sämitige iävtuttem lasattâs ličij 1 345 000 eurod, ko verdid ive 2023 vuáđutáásán.

Sämitigge iävtut lasattâs äššikirjehaldâttuv oovdedmân, IT-torjui já tiätutoorvon, arâšoddâdem stivrim já haldâttuv oovdedmân, sämikielâ jurgâlem- já tulkkumtooimâ oovdedmân, sämikielâlaavâ olášutmân, viestâdem oovdedmân, parlamentaarlii pargo oovdedmân, pooliitlii čonâsjuávkkutooimâ oovdedmân, aalmugijkoskâsii tooimâ oovdedmân sehe Säämi Kielâkäldee fastâ tooimân.

Luuvâ iävtuttâs tääbbin.

Oppâmateriaalvuávájeijee virge vuáđudem

Sämitige čuákkim vuáđudij oppâmateriaalvuávájeijee virge škovlim- já oppâmateriaaltoimâttâhân. Vuávájeijee västid iänááš digitaallii oppâmateriaalpargoost, ton oovdedmist, vuáváámist já teknisii olášutmist, sehe sämikielâlii oppâmateriaal nettikäävpi toimâmist.

Škovlim- já oppâmateriaaltoimâttuvâst láá škovlimčällee já oppâmateriaalčällee viirgij lasseen vittâ oppâmateriaalvuávájeijee virge, main ucemustáá ohtâ jieškođe-uv sämikielâ (anarâš-, nuorttâlâš- já tavesämikielâ) oppâmateriaalpaargon. Viirgijn nelji láá lamaš tevdum ive 2022. Oppâmateriaalvuávájeijee pargoh eromâšávt digitaallii materiaal vuávám já teknisij olášutmij uásild láá juátkojeijeeh já ain lasaneijeeh já ruttâdem lii pisovâšluándusâš.

Sämitigge almoot uuccâmnáál oppâmateriaalvuávájeijee virge.

Lasetiäđuh:

Tuomas Aslak Juuso
Saavâjođetteijee
040 687 3394
tuomas.juuso@samediggi.fi 

Pia Ruotsala-Kangasniemi
Haldâttâhhovdâ
010 839 3106 / 040 726 2688
pia.ruotsala@samediggi.fi

Sämitigge almoot uuccâmnáál oppâmateriaalvuávájeijee virge

Virge tiävdoo 1.7.2023 rääjist tâi sopâmuš mield. Toimâpäikki lii Säämi kulttuurkuávdáš Sajosist, Anarist.

Vuávájeijee pargon lii västidiđ iänááš digitaallii oppâmateriaalpargoost, ton oovdedmist, vuáváámist já teknisii olášutmist, sehe sämikielâlii oppâmateriaal nettikäävpi toimâmist Sämitige škovlim- já oppâmateriaaltoimâttuvâst.
Toimâttuvâst pargeh ohtsis vittâ oppâmateriaalvuávájeijee, kiäi pargoin lii asâttum Sämitige pargo-oornig 41 §:st. Toimâttuv pargoin lii asâttum pargo-oornig 37–41 §:st.

Asâttâsân vuáđuduvvee tohálâšvuođâvátámâššân lii viirgán hiäivulâš škovlim já sämikielâ máttu (asâttâs 1727/95). Pargo šiev hoittáámist iššeed tot, ete tobdá pyereest oppâmateriaalvuáđuid, oppâmpirrâsijd, nettikävppivuáđuid já netti- já moobiilheiviittâsâid sehe meid naavcah jiečânâs porgâmân. Toos lasseen virge hoittáámist iššeed eŋgâlâskielâlij IT-syergi teermâi tubdâm.

Vuávájeijee pälkki miärášuvá Sämitige pälkkivuáháduv vátávâšvuotâtääsi IV/III miäldásávt (2698,37 eurod/mp). Vuáđupäälhi lasseen pargoost máksojeh 24 % sämikuávlu lase já pargohárjánem mield miärášuvvee hárjánemlaseh. Virgeest nuávdittuvvoo kuuđâ (6) mánuppaje keččâlemäigi.
Rijjâhámásii uuccâmreeivâ lahtosijguin kalga toimâttiđ Sämitige čäällimkoodán 19.5.2023 räi tain uuccâmluámáttuvváin (liŋkkâ lekkâs uđđâ ruuvdun).

Lasetiäđuid pargoost addel škovlimčällee Bigga-Helena Magga, puh. 010 839 3121
Sämitige tooimân puáhtá uápásmuđ nettičujottâsâst www.samediggi.fi

Anarist 19.4.2023
Sämitigge

Saamelaiskäräjien puheenjohtaja Tuomas Aslak Juuso.

Sämitigge uásálist OA algâaalmugij pisováá foorum 22. čuákkimân

Sämitige saavâjođetteijee Tuomas Aslak Juuso uásálist OA algâaalmugij pisováá foorumân (UNPFII) New Yorkist 19.-27.4.2023. Foorum 22. čuákkim teeman láá algâaalmugeh, ulmui tiervâsvuotâ, planetaarlâš já kuávlui tiervâsvuotâ sehe šoŋŋâdâhnubástus: vuoigâdvuođáid vuáđuduvvee aldanemvyehi (Indigenous Peoples, human health, planetary and territorial health and climate change: a rights-based approach).

Sämitige delegaation kuullâv saavâjođetteijee lasseen Sämitige jeessân já kulttuurlävdikode saavâjođetteijee Pirita Näkkäläjärvi sehe aalmugijkoskâsij aašij čällee Inka Saara Arttijeff. Toos lasseen nuorâirääđi ovdâsteijen määđhist lii Rosa-Máren Juuso.

– Mist lii tárguttâssân pajediđ oovdân aašijd, moh láá teháliih sämmiláid, tego šoŋŋâdâhnubástus vaikuttâsah mielâtiervâsvuotân já psykososiaallii torjuu ohtâduv pargo tehálâšvuotâ.  Tai lasseen mun halijdâm pyehtiđ oovdân sämitiggelahâproosees já maht Suomâ juátká sämmilij olmoošvuoigâdvuođâi rikkom, iätá saavâjođetteijee Juuso.

Saavâjođetteijee Juuso uásálist lasseen 20.4. epivirgálii kulâmân, mii kuáská algâaalmugij uásálistemvuoigâdvuođâ pyeredem OA:st (Enhanced Participation of Indigenous Peoples) já 27.4. Arktâsii kuávlu vuárusavâstâlmân (Arctic Regional Dialogue).

OA algâaalmugij pisovâš foorum

OA algâaalmugij pisovâš foorum (The United Nations Permanent Forum on Indigenous Issues, UNPFII) lii ive 2000 vuáđudum OA ekonomia- já sosiaalrääđi (Economic and Social Council, ECOSOC) vuálásâš raavâadeleijee toimâorgaan, moos kuleh 16 jiečânâs äššitobdeejesânid. Haldâttâsah nomâtteh käävci jesânid já algâaalmugeh käävci jesânid.

Foorum pargon lii pajediđ savâstâlmân algâaalmugáid kyeskee koččâmušâid eromâšávt ekonomâlii já sosiaallii ovdánem, kulttuur, pirâskoččâmušâi, škovlim, tiervâsvuođâ já olmoošvuoigâdvuođâi syergist. Pisovâš foorum addel avžuuttâsâid sehe tuáimá tehálâš foorumin staatâi, algâaalmugij já OA sierânâsseervij koskâsii vuárusavâstâlmân. Tot čokkân ohtii ivveest OA váldusaajeest New Yorkist.

UNPFII Twenty-Second Session: 17-28.4.2023

Lasetiäđuh:

Tuomas Aslak Juuso
Saavâjođetteijee
040 687 3394
tuomas.juuso@samediggi.fi 

Inka-Saara Arttijeff
aalmugijkoskâsij aašij čällee
010 839 3198 / 050 574 7629  
inka-saara.arttijeff@samediggi.fi

Säämi kielâlaavâ 31 § miäldásiih torjuuh uuccâmnáál

Riehtiministeriö almoot uuccâmnáál säämi kielâlaavâ (1086/2003) 31 §:st uaivildum torjuid. Torjui várás lii taan ive kevttimnáálá ohtsis 290 000 eurod.

Torjuu puáhtá mieđettiđ pyereestvaijeemkuávlun, sämmilij päikkikuávlu kieldáid, servikuddijd já palgâsáid sehe laavâ 18 §:st uáivildum priivaat uásipeelijd mainâšum laavâ heivitmist šaddee sierânâs lasekoloi luávdimân. Tääl uuccâmnáál torjuuh láá uáivildum 1.1.2023 maŋa šoddâm tâi šaddee lasekoloi várás. Uuccâmäigi álgá 1.4.2023 já nohá 30.4.2023 tme 16.15. Ucâmist kiävttoo uuccâmluámáttâh. Ovdâsvástádâs ucâmuš puátimist meriääigi räi lii occest. Meriääigi maŋa puáttám ucâmušah iä valduu huámmášumán.

Staatâtorjui ulmen lii tuárjuđ säämi kielâlaavâ olášume luávdimáin laavâ heivitmist šaddee eromâš lasekoloid. Torjuid puáhtá mieđettiđ ei. čuávuváid olesvuođáid: jurgâlem- já tulkkumkoloh (ml. almostittemtoimâ), tieđeetmân, sajasâškoloh škovlim já kielâuápui ääigi sehe koloh, moh lohtâseh säämi kielâlaavâ heiviittem oovdedmân.

Lasetiäđuh riehtiministeriö siijđoin:
https://oikeusministerio.fi/saamen-kielilakiavustukset

Lasetiäđuh:

Kielâtorvočällee Anne Kirste Aikio, 010 839 3124, anne-kirste.aikio(at)samediggi

Sämitigge almoot uuccâmnáál kielâpiervâlstivrejeijee virge

Pargo álgá 1.7.2023 tâi sopâmuš mield. Kielâpiervâlstivrejeijee pargoh láá luvâttâllum Sämitige pargo-oornig ceehist 35 a. Pargoid kuleh ei. sämmilij kielâpiervâltooimâ stivrim, koordinistem já ovdedem sehe kielâpiervâlij staatâtorjuu haaldâšmân lohtâseijee pargoh.

Asâttâsân vuáđuduvvee tohálâšvuođâvátámâššân lii viirgán hiäivulâš škovlim já sämikielâ máttu (asâttâs 1727/95). Pargo pyeri hoittám váátá olesváldálii pedagogisii uáinu sämmilii arâšoddâdmist, kielâ iäláskittemvuovij tubdâm, uápásmem sämikulttuurân já staatâtorjuu haaldâšmân lohtâseijee pargoid. Paargon väljejum ulmust mij tuáivup párnáikärdimáttáátteijee tohálâšvuođâ, šiev ráđádâllâm- já viestâdemtááiđuid sehe naavcâid killáđ streesi.

Pälkki miärášuvá Sämitige pälkkivuáháduv vátávâšvuotâtääsi IV/II miäldásávt (vuáđupälkki 2760,63 eurod/mp). Vuáđupäälhi lasseen máksojeh 24 % sämikuávlu lase já pargohárjánem mield miärášuvvee hárjánemlaseh. Virgeest lii kuuđâ mánuppaje keččâlemäigi.

Rijjâhámásii uuccâmreeivâ já ánsuluvâttâllâm lahtosijguin kalga toimâttiđ Sämitige čäällimkoodán 14.5.2023 räi tain uuccâmluámáttuvváin (liŋkkâ lekkâs uđđâ ruuvdun).

Lasetiäđuid pargoost addel kielâtorvočällee Anne Kirste Aikio, puh. 010 8393124. Sämitige tooimân puáhtá uápásmuđ nettičujottâsâst www.samediggi.fi

Anarist 14.4.2023
Sämitigge

Säminuorâi taaiđâtábáhtus aldan – láávdástmij almottem sehe uásálistem pargopáájáid lii tääl ávus

Säminuorâi taaiđâtábáhtusân puáhtá tääl almottiđ láávdástmijd sehe uásálistem pargopáájáid. Láávdástmij já pargopáájá almottâttâmäigi lii 4.-12.4.2023 já tyejiuási 4.-19.4.2023.  Almottâttâm tahhoo Webropol-ohjelm peht (liiŋkah vyelni).

Tärhis ravvuuh láávdástmij já tyejirááiđu várás kávnojeh tábáhtus njuolgâdusâin.

 

Väldiđ huámmášumán, ete láávdástmij, tyejiuási já pargopáájái uásálistem tahhoo sierâ luámáttuvâiguin.

 

Liŋkkâ láávdástmij almottâtmân: https://link.webropolsurveys.com/S/3EE9F6811C5CD3CA

Liŋkkâ tyeje almottâtmân: https://link.webropolsurveys.com/S/B38F7C9075CC84FE

Liŋkkâ pargopáájái almottâtmân: https://link.webropolsurveys.com/S/9AAF074FC466F9DC

 

Lasetiäđuh:

Miia Ruokojärvi

miia.ruokojarvi@samediggi.fi

010 839 3169|+358 (0) 403521549

 

Kove: Taaiđâtábáhtus 2019. Ville-Riiko Fofonoff / Sämitigge

“Álgu” – oppâmateriaaleh

Sämitigge almostit uđđâ materiaalijd tavesämikielâg algâmáttááttâs eenikielâ já kirjálâšvuođâ máttááttâsân. Oppâmateriaaleh heivejeh meiddei káidusmáttááttâsân. Materiaalijd lii vuávám já porgâm Aura Mari Pieski. Álgu-materiaalân vuálá iteh ive 2023 mield taađeest lase uásih. Tääl almostiteh vuosmuš kyehti uási:  

Álgu-diarááiđuh adeleh máhđulâšvuođâ orniđ valmâš máttááttâspuudâ tiätu fáádást. Digitaallâš häämist almostittum lasemateriaal lii jurdâččum vuáđuškoovlâ vuosmuu luoka eenikielâ máttááttâsân, mut uásih tast pyehtih leđe ávháliih meiddei ovdâškoovlâ teikkâ paajeeb luokkataasij máttááttâsâst. PowerPoint- hámásâš oppâmateriaal puáhtá oovdân aašijd kuvijguin, maid čäittih uáppeid tiätumaašin, projektor teikkâ fiättutaavvâl peht.  

Álgu-staavvâlráiđoid lep čokkim táválâš tavesämikielâ stavâlijd tavlustuvváid. Materiaal lii jurdâččum vuáđuškoovlâ vuosmuš luoka luuhâm máttááttâsân, mut tot puáhtá leđe ävkkin meiddei eres luokkataasijn já eromâšmáttááttâsâst. Dokumentist láá ovdâmeerhah toimâlâš hárjuttâsâin já speelâin. Oppâmateriaal siskeeld meiddei uccâ digitaallâš staavvâlmuštospeelâid. 

Suomâpele škoovlah pyehtih tiiláđ Algâ -materiaalijd Sämitiggeest: unni.lansman@samediggi.fi 

Lasetiäđuh:

Aura Pieski
Pedagogisâš sistuálu/ proojeektpargee
aura.pieski@samediggi.fi

Marita Aikio
Oppâmateriaalvuávájeijee
040 662 9018
marita.aikio@samediggi.fi