Povdiittâs sämikielâi káidusmáttááttâshaavâ vaanhimijehidân 12.10.2022

Lämpimästi tervetuloa Saamen kielten etäopetuksen vanhempainiltaan!   

Aika: keskiviikko 12.10.2022 klo 18–19  

Paikka: Microsoft Teams, linkki vanhempainiltaan

Tilaisuus järjestetään etäyhteyksin Microsoft Teams -kokouksena. Tilaisuuden alussa esitellään lyhyesti hanke, sen työntekijät ja ajankohtaiset asiat hankkeessa. Sen jälkeen jakaannutaan kielikohtaisiin vanhempainiltoihin.  

Toivomme, että mahdollisimman moni pääsee osallistumaan tilaisuuteen. Mikäli tilaisuuteen liittymisessä on ongelmia, ole yhteydessä hanketyöntekijöihin. Kuvalliset ohjeet ohjelman käyttöön

Pyeri puáttim! Tiõrv pueʹttem! Bures boahtin! Tervetuloa! 

Lisätietoja: 

Hanna Helander, projektipäällikkö  
hanna.helander@edu.utsjoki.fi
040 7012 094 

Arla Magga, projektikoordinaattori 
arla.magga@samediggi.fi 
040 6875 989

https://www.saamenetaopetus.com/

https://www.samediggi.fi/toiminta/koulutus-ja-oppimateriaali/

https://www.utsjoki.fi/project-article/saamen-kielten-etayhteyksia-hyodyntavan-opetuksen-pilottihanke/

Energiakriisâ já puovtâdâskoloi lasanem vaigutteh čuuvtij sämmilii puásuituálun

Sämitigge teeivâi eennâm- já meccituáluministeriö kansliahoovdâ Husu-Kallio koskoho 28.9.2022 Helsigist. Teivâm fáddán lâi energiakriisâ já inflaatio vaikuttâsah sämmilii puásuituálun. Puásuituálu kuáhtám koloi lasanem aasât iäláttâs hárjutteijeid eromâš hästee ekonomâlii tilán.

Puásuituálu puovtâdâskoloid lii lasettâm iärásij juávhust šleeđgâ, puáldimamnâsij já uástufuođâr hoodij eromâš stuorrâ tivrum. Lasanem koloh tiäduttuvvojeh eromâšávt sämmilij päikkikuávlu palgâsijn, main puásuituálu vuáđuduvá poccui oovtmanolii kuáđutmân já kooskah láá kuheh.

– Puásui-iäláttâs ij lah vala tuoibâm ovdebij spiekâstâstaalvij tovâttem ekonomâlijn táápuin já tääl mij lep vuod uđđâ kriisâ oovdâst. Puáhtá anneeđ, ete puásuituálu puovtâdâskoloi lasanem uáivild puásuituálleid eromâš stuorrâ ekonomâlijd táápuid já joba meerridmijd joskâđ puásui-iäláttâs, iätá Sämitige 2. värisaavâjođetteijee Leo Aikio.

Sämitigge ana tehálâžžân tom, ete eennâm- já meccituáluministeriöst seelvâtškyetih tállân, ete maht pyehtih puáttee täälvi čuosâttiđ torjuu eromâšávt sämmilii puásuituálun olmâ ääigi. Tiileest, mast puásuituállei ekonomâlâš vääri lii kevttum loopân jo ovdebij taalvij ääigi, te sajanmáávsuh, moh máksojeh maajeeldkietân, iä innig kááju taid puásuituálleid, kiäh tuođâi kärttih smiettâđ iäláttâs joskâm, ko tot pyevtit ekonomâlii táápu.

– Mun lam tuođâi huolâstum sämmilii puásuituálu puátteevuođâst. Lasanem puovtâdâskoloid iä paste tuárvi kompensistiđ aaleedmáin poccuupiärgu hade, peic toorjâtooimah annojeh meid staatâst,  vâi pastep turviđ iäláttâs jotkum, juátká Aikio.

Uáiviminister Marin haldâttâs ohtân ulmen lii ovdediđ puásuituálu ovdánem kyeditteijee, kilelis já kulttuurlávt mávsulii iäláttâssân. Puásuituálust lii tehálâš rooli eromâšávt tavemuu Suomâ purrâmuštorvolâšvuođâ uáinust já iäláttâs kalga tarkkuđ já anneeđ áárvust meid Suomâ huolâttâsvisesvuotân vaikutteijee tahhen, eromâšávt tááláá maailmpooliitlii tiileest.

Tuáváášmuštottemčaalâ energiakriisâ já koloi lasanem vaikuttâsâin sämmilii puásuituálun (suomâkielân)

Lasetiäđuh:

Leo Aikio
II värisaavâjođetteijee
040 621 6505
leo.aikio@samediggi.fi

Sarita Kämäräinen
iäláttâs- já pirâslahâčällee
040 186 7258
sarita.kamarainen@samediggi.fi

Sämitigge almoot uuccâmnáál stipendijd ollâškovlâuáppeid

Sämitigge almoot uuccâmnáál stipendijd (á 300 – 1000 €), moh láá uáivildum sämikielâ já/teikâ sämikulttuur válduaamnâs- já uálgiaamnâsuáppeid sehe sämikielâlâš pargoelimân valmâštâllee ollâtääsi škovliimist leijeid. Occein pivdojeh eromâš vuáđustâsah stipend uážžumân. Vuáđustâssân pyehtih leđe el. oppâčáituspargo rähtimân lohtâseijee eromâš koloh teikâ aassâmpäikkikode já oppâmpäikkikode kuhes kooskâst šaddee mätkikoloh.

Rijjâhámásiih ucâmušah pivdojeh toimâttiđ koskoho 21.10.2022 tme 16 räi šleđgâlávt čujottâsân info@samediggi.fi. Ucâmušân kalga lahteđ kopio oppâregisterváldusist.

Váijuvâš teikâ maŋanum ucâmušah iä kieđâvuššuu.

Anarist 26.9.2022

Sämitigge/ škovlim- já oppâmateriaallävdikodde

Säminuorâi taaiđâtábáhtus puátuseh – takkâ uásálisteid

Säminuorâi taaiđâtábáhtus uárnejui 14.-15.9.2022 Anarist. Tábáhtusâst mij ooinijm 17 oovdânpyehtimid kuulmâ sierâ sämikielân. Uárnejeijeeh kijtteh orniistâlmáid uásálisteid, tuámárijd já jođetteijeid sehe puohâid, kiäh uásálistii tábáhtusân.

Tábáhtusâst lijjii kulmâ šlaajâ: muusik, tivtâstem sehe kirjálâš tivtâstem já muusik. Tábáhtusâst lijjii meid kulmâ aheluoka: vuálá 10-ihásiih, vuálá 16-ihásiih já 16–20-ihásiih. Jyehi šlaajâst já rááiđust palhâšii tuámárij valjim oovdânpyehtimijd. Vaidâlitteht kirjálij tuojij puátusijd mij ep paste vala almostittiđ já tieđettep puátusijn nuuvt jotelávt ko máhđulâš.

Palhâšum oovdânpyehtimij rähteeh peesih jieijâs saje mield valjiđ 50–200 euro palhâšume Duodji Shopist tâi Siida Shopist. Uárnejeijeeh láá ohtâvuođâst palhâšum ulmuid puáttee oho ääigi.

 

Säminuorâi taaiđâtábáhtusâst palhâšum oovdânpyehtimeh

Vuálá 10-ihásiih

Muusik

  1. Suga suga su Ucjuuvâst
  2. Vulge go ohcat Kärigâsnjaargâst
  3. Árvedávgi Kärigâsnjaargâst

Tivtâstem

  1. Soorkõõzz tueʹlesveärr Čevetjäävrist

 

Vuálá 16-ihásiih

Muusik

  1. Goaskinvieljja já Vuolgge mu mielde Bassivárrái Avelist
  2. Mii tät lij? Čevetjäävrist
  3. Dovdameahtumii Ucjuuvâst

Kunneemainâšumeh

Čáži lávlla, Mikkel Korhonen Ruávinjaargâst

Vuoibme-luohti Vuáčust

Tivtâstem

  1. Äigi lij kullum, Emma Gahmberg Avelist
  2. Guovssahasaid lávlu Hettaast
  3. Mu ruoktu lea mu váimmus Käresavonist

Kunneemainâšume Eanodaga rievssahat Hettaast

 

16-20-ihásiih

Muusik

Sealggát Beaivvášii – Ado (sámegielat cover), Jesse Ruokolainen Ucjuuvâst

 

Lasetiäđuh:
Anni-Sofia Niittyvuopio
anni-sofia.niittyvuopi(a)samediggi.fi
010 839 3142 / +358 (0)40 610 7905

Petter Morottaja, Aimo Aikio já Janita Känsälä taaiđâtábáhtus tuámárin

Kirječällee Petter Morottaja, musikkár Aimo Aikio já lávloo Janita Känsälä tuáimih tuámárin Säminuorâi taaiđâtábáhtusâst 15.9.2022. Tábáhtusâst láávdást Ailu Valle.

Mij vyerdip Säminuorâi taaiđâtábáhtusân paijeel 300 pärnid já nuorâd pirrâ eennâm já uáinip tábáhtusâst 18 oovdânpyehtimid. Toos lasseen vyerdip čuávvoid taaiđâtábáhtus almolii Youtube-streamvuolgâttâsân, mon liiŋkâ jyehip taaiđâtábáhtus sosiaallii mediast.

Tábáhtus jođettuvvoo kuulmâ sämikielân. Jođetteijen tuáimih anarâškielân Ainomaija Mäenpää, nuorttâlâškielân Johannes Porsanger já tavesämikielân Xia Torikka.

 

Ohjelm tuorástáh 15.9.2022

10.00 Taaiđâtábáhtus álgá
12–13.30 Purâdem, rääđi čokkâneh
14.00 Konsert
15.30 Pááikán vyelgim

 

Lasetiäđuh:
Anni-Sofia Niittyvuopio
anni-sofia.niittyvuopi(a)samediggi.fi
010 839 3142 / +358 (0)40 610 7905

Kaksi lasta pelaa muistipeliä pöydällä.

Sämmilii arâšoddâdem materiaalvänivuotân uážžup uccâ iše taan čoovčâ ääigi 

Sämitige Sämikielâ toimâttuvâst porgâv tääl kyehti arâšoddâdem materiaalpargee, vyesimáánust algâttâm Anni Saara Aikio já syeinimáánust algâttâm Onneli Sieppi. Kuohtuuh lává arâšoddâdem máttáátteijeeh já lává porgâm sämmilii arâšoddâdmist. 

Sämmilii arâšoddâdem ohtâ stuorrâ hástus lii ain materiaalvänivuotâ. Vänivuotâ lii puoh materiaalijn, kiirjijn, lyevdispeelâin, muusikist, pedagogisijn máttáátteijei materiaalijn, áámmátkirjálâšvuođâst já sierâin. Sämmilii arâšoddâdem pargeeh láá tuođâi čeepih heiviittiđ, jurgâliđ já rähtiđ jieš materiaal, mutâ kiävttuanolâš já sämmilii pedagogiik vuáđuld rahtum materiaal annoo ain. 

Tile puárrán váhá taan čoovčâ ääigi. Materiaal pyevtittuvvoo sehe teddilum kirjen, korttân já spellân já meid digihäämist. Projekteh láá joođoost jo maaŋgah já uási lii jo valmâštum-uv, ko teddilemlájádâsâst lii puáttám kuulmâkielâlâš Peerâ- muštospellâ já Kuáti.fi- materiaalpaaŋkin láá luođim 10 uđđâ ivnimkovveed, main sämikulttuur lii kuávdáást. Lasseen ovdil algâttum Värinautit- pargojuávhoin oovtâstpargoost rahtum vijđes tobdošoddâdemmateriaal, Värinauttij häldeekirje tobdoin – Máttáátteijee raavâkirje lii valmâštum.  

– Mun lam tuođâi ilolâš, ete mij finnip uđđâ materiaal sämmilii arâšoddâdmân. Párnáid lii tehálâš uáiniđ, ete mij lep já mii kulttuur lii speelâin,kiirjijn já ivnimkuuvijn mieldi. Ko mij spellâp syemmilii muštospeelâ perrust, te mij kavnâp eeji, eeni, uárbim- já viljâpele, oobijd já viiljâid já äijih já ááhu, mutâ sämmilii speelâst mist láá lasseen ristvaanhimeh, ristuábih já -viiljah já imeh já maavah, já ama siäsáh já čeesih-uv láá eenâb ko syemmilii speelâst. Kooveest muáđá čuáldá vuodduid, motomijn láá mááccuheh, motomijn sovskapereh, ulmuuh láá kuáláástmin, luommiimin já ristviiljâst lii vyesi askestis. Taah sättih orroođ uccâ äššin, mutâ toh láá tuođâi stuárráh já teháliih.  Ivnimkuuvijn mist vuod lii ovdâmerkkân pyerástoovlist čokkájeijee pärni. Tággáár representaatio sämipárnááh uáinih uáli uccáá, muštâl kielâpiervâlstivrejeijee Niina Aikio-Siltala.  

– Meid pargoviehân taah materiaaleh láá tuáivu mield stuorrâ iššeen. Ovdâmerkkân Värinautit- pargojuávhoin oovtâstpargoost rahtum materiaalist mist láá hirmâd ennuv tobdoid lohtâseijee säänih, moh láá ucceeb mieldi argâkielâst. Kuáti.fi- sijđoid vuáđudemnáál blogin vuod láá puátimin jieškote-uvlágán artikkâleh sämmilii pedagogiikâst, moiguin mij pastep váhá sajanpieijâđ áámmátkirjálâšvuođâ vänivuođâ, juátká Aikio-Siltala. 

Sämikielâ toimâttuvâst pyevtittemnáál materiaaleh ruttâduvvojeh kulttuur- já kielâpiervâltooimâ staatâtorjust já taid jyehih nuuvtá sämikielâláid arâšoddâdemohtâduvváid já sämikielâlii ovdâmáttááttâsân. Materiaal puáhtá tiiláđ jieijâs ohtâdâhân tuáistáážân šleđgâpostáin kielâpiervâlstivrejeijest. 

Lasetiäđuh 

Niina Aikio-Siltala 
má. kielâpiervâlstivrejeijee 
010 839 3115 / 040 487 5414 
niina.aikio-siltala@samediggi.fi 
 
Anni Saara Aikio  
má. materiaalvuávájeijee  
010 839 3132 / 040 610 9773 
anni-saara.aikio@samediggi.fi 

Onneli Sieppi  
má. materiaalvuávájeijee 
010 839 3132 / 040 610 9773 
onneli.sieppi@samediggi.fi 

Sämitigge almoot uuccâmnáál pargoviehâhoovdâ meriáigásii pargo

Pargo álgáččij 3.10.2022 já pištáččij 31.3.2023 räi. Sämitigge almoot taan meriáigásii virgekoskâvuođâ ääigi pargoviehâhoovdâ fastâ virge uuccâmnáál njuhčâmáánust 2023, te pargoost perustum ulmuid meriáigásâš pargo ličij pyeri máhđulâšvuotâ ucâluđ fastâ viirgán.

Sämitigge lii suulân 75 pargee ornijdume, mon pargeeh tuáimih maaŋgâpiälálávt sierâlágán pargoin já jieškote-uv ovdâsvástádâssuorgijn. Sämitigge lii ohtâ merhâšittee pargoadeleijee sämikuávlust. Sämitige pargei váldutoimâpäikki lii Säämi kulttuurkuávdáš Sajos, Anarist, mutâ pargeeh pargeh vijđáht pirrâ Suomâ já sämikuávlu.

Pargoviehâhoovdâ pargon lii västidiđ Sämitige puoh pargoviehâhaldâttuv prosesijn palvâlemkoskâvuođâ ääigi ain rekrytistmist kidâ pargokoskâvuođâ nuuhâm räi. Pargoviehâhovdâ tuárju oles pargovievâ puoh aašijn, moh kyeskih palvâlemkoskâvuotân já pyereestvajemân, sun västid pargoviehâstrategia já -ravvui sehe miärádâsâi tohâmist já olášutmist. Pargoviehâhovdâ tuáimá ovdâulmui pargopaarrân já suu ovdâsvástádâsâst láá eromâšávt pargoviehâhaldâttâhân, pargopyereestvajemân já pargoadeleijeepolitiikân lohtâseijee ääših. Lasseen pargoviehâhovdâ tuáimá pälkkihaldâttuv já pargotiervâsvuođâhuolâttâs ohtâvuotâolmožin. Pargoviehâhovdâ tuáimá almos toimâttuvâst haldâttâhhoovdâ vuálásâžžân.

Tohálâšvuotâiähtun lii pargo vaattâm hiäivulâš aaleeb ollâškovlâtođhos já sämikielâ táiđu (asâttâs 1727/95). Pargo miänástuvvee hoittáámist iššeed vijđes sämikulttuur tubdâm, pargohárjánem pargoviehâhaldâttuv já pargopyereestvaijeem oovdedmist, tiätu keevâtlijn palvâluskoskâvuotâaašijn, eromâšávt virgeolmoošlaavâ já staatâ virgeiähtusopâmuš heiviitmist sehe šiev ráđádâllâm-, tiimipargo- já viestâdemtááiđuh. Lasseen hiättun annoo ovdedeijee já čuávdusáid viggee pargovyehi sehe naavcah kieđâvuššâđ maaŋgâid sierâlágán pargoid ovdâsvástádâslávt korrâ-uv streesi vyelni.

Pargoviehâhoovdâ pälkki meriduvvoo Sämitige pälkkivuáháduv vátávâšvuotâtääsi IV/I mield (vuáđupälkki 2885,14 €). Vuáđupäälhi lasseen pargoost máksojeh 24 % sämikuávlu lase sämikuávlust porgâdijn sehe pargohárjánem mield meridum hárjánemlaseh. Pargoost lii kuulmâ mánuppaje keččâlemäigi.

Ucâmušâid lahtosijguin kalga toimâttiđ Sämitige čäällimkoodán 28.9.2022 räi https://www.sympahr.net/public/pq.aspx?ec6badc1

Lasetiäđuid pargoost addel haldâttâhhovdâ Pia Ruotsala-Kangasniemi puh. 040-7262688 tâi pia.ruotsala@samediggi.fi

Sämitige tooimân puáhtá uápásmuđ nettičujottâsâst www.samediggi.fi.

Anarist 7.9.2022
Sämitigge

Niina Siivikko aalgât Sämitige saavâjođetteijee išedeijen

Sämitige saavâjođetteijee išedeijen aalgât Niina Siivikko. Pargo ovdil hoittám Laura Olsén-Ljetoff lii väljejum Sämitige iäláttâsčällee viirgán.

Sämitige saavâjođetteijee išedeijee Niina Siivikko ja iäláttâscällee Laura Olsén-Ljetoff.

Sämitige saavâjođetteijee išedeijen lii nomâttum 7.9.2022 rääjist filosofia maister Niina Siivikko. Sämitigge almottij saavâjođetteijee išedeijee pargo uuccâmnáál kesimáánust. Meriääigi räi paargon pottii kyehti ucâmuš.

Haldâttâhhovdâ nomâttij saavâjođetteijee išedeijee Sämitige pargo-oornig 7 b § mield. Sämitige saavâjođetteijee išedeijee paargon kulá išediđ saavâjođetteijee sunjin uáivildum pargoin. Išedeijee valmâštâl já oovdânpuáhtá táárbu mield stiivrâ, tige já lävdikuudij čuákkimist jieijâs toimâsyergi aašijd sehe olášut tai miärádâsâid.

– Mun lam Avelist meddâl orroo sämmilâš náguskirjetotkee, veikâ majemui iivij ääigi láá sierâlágán pargoh olmoošvuoigâdvuođâi ooleest váldám iänááš muu ääigist, Siivikko muštâl.

Siivikko lii ovdil toimâm sierâlágán projektij koordinisten iärásij juávhust OA-liiton, sehe toimâm Tiervâsvuođâ já pyereestvaijeem lájádâs sehe riehtiministeriö pargojuávhuin eromâšávt arvetävginuorâi tile ooleest. Siivikko lii meid Olmoošvuoigâdvuotâlito stiivrâ jeessân.

– Mun lam tuođâi ilolâš tast, ete mun peesâm porgâđ Sämitiigán! Tot lii sämmilâžžân sehe stuorrâ kunnee já ovdâvuoigâdvuotâ, já mun lam tuođâi moovtâ taan hástusist, eromâšávt ko jiem lah ovdil porgâm Sämitiggeest. Toos lasseen mun lam hirmâd kijttevâš tast, ete pargo mield mun peesâm viettiđ eenâb ääigi tavveen perruu já ustevij kulen. Mun meid peesâm kevttiđ sämikielâ, mii lii Turkust asâdijnân ain hiäjusmin, Siivikko iätá.

Siivikko tuáimá saavâjođetteijee išedeijen toimâpaje 2020–2023 loopâ räi.

Laura Olsén-Ljetoff Sämitige iäláttâsčällen

Saavâjođetteijee išedeijen ovdil toimâm Laura Olsén-Ljetoff lii algâttâm Sämitige iäláttâsčällen 1.8.2022. Sämitige stivrâ valjij Olsén-Ljetoff iäláttâsčällee viirgán čuákkimstis 4/2022 (10.5.2022). Meriääigi räi viirgán pottii kulmâ ucâmuš.

Ohtâvuotâtiäđuh:

Niina Siivikko
Saavâjođetteijee išedeijee
puh. 010 839 3164 / 040 584 0697
niina.siivikko@samediggi.fi

Laura Olsén-Ljetoff
Iäláttâsčällee
puh. 010 839 3123 / 040 617 5113
laura.olsen-ljetoff@samediggi.fi

Saamelaiskulttuurikeskus Sajos Inarissa.

Sämitige stivrâ maaccât tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio tile já jotkâtooimâid uđđâsist čuávdimnáál tievâsčuákkimân

Sämitige stivrâ meridij čuákkimist 31.8.2022 macâttiđ sämmilij tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio tile já jotkâtooimâid uđđâsist čuávdimnáál tievâsčuákkimân. Tievâsčuákkimist ij lamaš miärádâs tovâdijn tiätu tast, ete pargo koskâldittem ij lah máhđulâš nuuvt, ete komissio já ton pargeeh iä luovâsmittuuččii pargostis já pargo návt nuvâččij. Stivrâ meridij lasseen kuullâđ kirjálávt sämiseervijd já ovtâskâs sämmilijd ääšist. 

Stivrâ pahudij, ete Sämitige čuákkim miärádâs sirdeđ tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio komissaarij valjim ovdâskulij já toollâđ proosees joođhâ uásild puudâ ij paste puoh oosij uásild olášuttiđ. Tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio pargo koskâldittem ij lah máhđulâš nuuvt, ete komissio já ton pargeeh iä luovâsmittuuččii pargostis já pargo návt nuvâččij. 

Taat tiätu ij lah lamaš Sämitige tievâsčuákkim kiävtust miärádâs tovâdijn já tondiet stivrâ meridij macâttiđ ääši Sämitige tievâsčuákkimân uđđâsist čuávdimnáál. Sämitige stivrâ valmâštâlškuát čohčâmáánu loopâst toollâmnáál paijeelmiärálii tievâsčuákkim tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio pargo háárán. 

Stivrâ tuárju Nuorttâlij sijdâčuákkim tuoivuu juátkiđ proosees nuorttâsämmilij uásild. Stivrâ tuáivu, ete tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio pargo ovdeduvvoo nuorttâsämmilij uásild Sämitige tievâsčuákkim miärádâsâst peerusthánnáá. 

Stivrâ pivdá kirjálijd kommentijd  

Sämitige stivrâ movtijdit sämiseervijd já ovtâskâs sämmilijd adelijd kirjálijd kommentijd sämmilij tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio tilán sehe uđđâ komissaarij valjiimân. 

Kommentijd puáhtá vuolgâttiđ sämitige čäällimkode kirjimkontturân 19.9.2022 tme 16 räi šleđgâpoostâ peht info@samediggi.fi tâi poostâ peht čujottâsân Sämitigge, Menesjärventie 2 A, 99870 Aanaar. 

Sämitige čuákkimäššikirjeh láá dokumentijn tääbbin

Lasetiäđuh: 

Tuomas Aslak Juuso 
Saavâjođetteijee  
040 687 3394 
tuomas.juuso@samediggi.fi