Sámedikki stivra mearridii 10.5.2021, ahte Sámediggi ii vuollái čále beaiváduvvon PEFC-standárdda. Beaiváduvvon kriterat eai Sámedikki mielas sihkkarastte doarvái sámiid ruovttuguovllus ollašuhtton vuovdedoalu suvdilvuođa, eaige Sámedikki evttohusat leat vuhtii váldon standárdabarggus doarvái bures.

– Sámedikki stivra lea gieđahallan beaiváduvvon standárdda ja boahtán dan bohtosii, ahte dat ii sihkkarastte doarvái bures sámiid ruovttuguovllus sámekultuvrra doalaheami ja ovddideami eavttuid, gávnnaha ságajođiheaddji Tuomas Aslak Juuso.

Sámekultuvrra, erenomážit sámiid árbevirolaš ealáhusaid ollašuhttima eavttuid sámiid ruovttuguovllus áitet dálkkádatnuppástus, luonddu goarideami joatkašuvvan ja eanageavahandeattu lassáneapmi. Sámiid árbevirolaš ealáhusaid ollašuhttin lea gitta sámiid ruovttuguovllu eallinfámolaš ja buhtes luonddus ja čázádagain ja maiddái oktilaš guovlluin.

– Sámiid árbevirolaš ealáhusaid ja eamiálbmotvuoigatvuođaid sihkkarastin livčče eaktudan standárdabarggus dan, ahte sámiid oainnut livčče vuhtii váldon sámekultuvrra guoski kritera lassin maiddái eará kriterain dalán barggu álggu rájes ja ahte kriterat livčče guorahallon oppalaččat sámiid ekologalaš, sosiálalaš ja kultuvrralaš suvdilvuođa perspektiivvas, gávnnaha II várreságajođiheaddji Leo Aikio.

PEFC-standárdda beaivádanbargu lea bistán guokte jagi

Sámediggi lea oassálastán aktiivvalaččat PEFC-standárdda beaivádanbargui. Sámediggi evttohii dárkkálmahttimiid ja lasáhusaid fámus leahkki standárdda PEFC FI 1002:2014 almmolaš sihke ekologalaš, sosiálalaš ja kultuvrralaš suvdilvuođa guoski kriteraide dalán beaivádanbarggu álggus. Evttohusain ja lasáhusain Sámediggi geahččalii váikkuhit dasa, ahte standárddas livčče álggu rájes vuhtii váldon sámiid ruovttuguovllu sierrasárgosat, dovddastuvvon sámiid árbevirolaš ealáhusaid luondduvuođđu sihke sihkkaraston vuovdedoalu oasil sámekultuvrra bisuheapmi sámiid ruovttuguovllus.

Riikkaidgaskasaš standárdda PEFC ST 1001:2017 mielde buot čanusjoavkkut galggašedje leat standárdabargojoavkkus ovddastuvvon nu, ahte oktage ovttaskas čanusjoavku ii leat mearrideaddji sajádagas. PEFC-standárdda beaivádanbargui vuođđuduvvon PEFC-standárdabargojoavku čohkiidii measta beare vuovdedoalu ovddasteaddjiin ja nappo vuovdedoalu ovddasteaddjiin lei nana rolla maiddái mearrádusbargamis. Sámedikki evttohusat ja dievasmahttimat sierra kriteraide eai boahtán barggu áigge doarvái vuhtii váldojuvvot ja figgojuvvui oainnuid ráddjemii bođuoassin standárdda oppalašvuođas.

Beaiváduvvon PEFC-standárda ii fála sámiid ruovttuguovllu sierrasárgosiidda vástideaddji ja sámekultuvrra ollašuhttima eavttuid beaktilit sihkkarasti kriteraid, mat stivrejit vuovdedoalu, ja dán sivas Sámedikkis eai lean doarvái vuođustusat vuollái čállit beaiváduvvon standárdda.

PEFC Suopma lea evttohan Sámediggái joatkkaráđđádallamiid kriteraid birra nu, ahte ráđđádallamiin giddejuvvošii fuopmášupmi Sámedikki evttohan áššiide standárdabarggu álggus. Sámediggi geahččá beaiváduvvon PEFC-standárdda ráhkadan oppalašvuođa sámiid ekologalaš, ekonomalaš ja sosiálalaš suvdilvuođa perspektiivvas. Kriterat leat hábmejuvvon ja dievasmahtton dovdomassii das maŋŋá, go Sámediggi lea bargan vuosttas evttohusaid. Danin ii reahke, ahte dušše beaivádanbarggu álggus evttohuvvon áššit guorahallošedje ođđasit joatkkaráđđádallamiin. Váldimiin lassin vuhtii Sámedikki resurssaid ja standárdabargui juo geavahuvvon áiggi, Sámediggi ii oainne vejolažžan joatkkaráđđádallamiid álggaheami.

Ealáhus-, johtalus- ja birasguovddážat sihke Suoma birasguovddáš leat dán rádjai Sámedikki lassin almmuhan, ahte eai vuollái čále standárdda. EJB-guovddážiid vuođustusat standárddas eret geassádeapmái gávdnojit dáppe (suomagillii).

Lassidieđut:

Tuomas Aslak Juuso
Ságajođiheaddji
040 687 3394
tuomas.juuso(at)samediggi.fi

Leo Aikio
II várreságajođiheaddji
040 621 6505
leo.aikio(at)samediggi.fi

Lappi lihtu váldostivra mearridii odne 17. miessemánu máhcahit Davvi-Lappi eanagoddeláva válmmaštallamii. Váldostivra mearridii ášši jienaiguin 43-3. Mearrádusa mielde merkejumit, mat gusket Jiekŋameara ruovdegeainnu, sihkkojuvvojit eret boahttevaš eanagoddelávas.

Sámediggi lea duđavaš Lappi lihtu váldostivrra mearrádussii máhcahit Davvi-Lappi eanagoddeláva 2040 ođđasit válmmaštallamii. Boahttevaš eanagoddelávas sihkkojuvvojit eret merkejumit, mat gusket Jiekŋameara ruovdegeainnu.

Sámedikki ságajođiheaddji illuda, go systemáhtalaš ja viššalis bargu, mii lea dahkkon máŋga jagi, buktá bohtosiid. – Lean hui duđavaš, ahte váldostivrra lahtut leat gullan min jiena ja mearridan sihkkarastit sámi kultuvrra ja árbevirolaš ealáhusaid boahtteáiggi, go sii sihkkot geaidnomerkejumiid eret lávas. Dát láhčá jáhku dasa, ahte Lappis olbmot eai leat vajálduhttán sámi álbmoga, vaikke válmmaštallama systemáhtalaš ulbmilin lea leamašan dohkkehit geaidnolinjá, muitala Juuso.

Sámedikki I várreságajođiheaddji Anni Koivisto oassálasttii váldostivrra čoahkkimii, gos son jotkkii Sámedikki nana oainnu ovdanbuktima. – Fiinna ášši, go sámiid fuola leat guldalan ja váldán duođas. Háliidan giitit Lappi lihtu váldostivrra ja buohkaid, geat leat ovddidan ášši. Lea hui dehálaš, ahte olles guovllus doaibmit guddet oktasaš ovddasvástádusa sámi kultuvrra boahtteáiggis, dadjá Koivisto.

– Dovddut geahppánedje sakka, go Jiekŋameara ruovdegeainnu merkejumit sihkkojuvvojit eret eanagoddelávas. Jos geaidnu livččii huksejuvvon, de dat livččii ludden buot golmma sámi giellajoavkku guovddášguovlluid. Mun sávan, ahte mearrádus nanne nuoraid jáhku boahtteáigi ektui ja dasa, ahte sámiid ruovttuguovllus sáhttá maid boahtteáigge bargat sámiid árbevirolaš ealáhusaiguin, joatká II várreságajođiheaddji Leo Aikio.

Máŋgasat leat vuostálastán Jiekŋameara ruovdegeaidnomerkema

Sámediggi ja máŋggat eará dáfut leat máŋgii sierra oaiviliin ja cealkámušain buktán ovdan, ahte vuostálastet Jiekŋameara ruovdegeainnu merkema oppa čujuheapmin eanangoddelávvii. I várre-ságajođiheaddji Anni Koivisto lea oassálastán Sámedikki nammadan áššedovdilahttun Lappi lihtu stivrra čoahkkimiidda ja buktán maiddái doppe ovdan sámiid oainnuid ruovdegeaidnolinjjás. Lassin Jiekŋameara ruovdegeaidnu lea gávnnahuvvon johtolat- ja kommunikašuvdnaministeriija barggahan čielggadusas ekonomalaččat gánnátmeahttumin.

Sámediggi doarjalii njukčamánus 2021 Lappi lihtu váldostivrii, vai dat livččii sihkkon Jiekŋameara ruovdegeainnu eanagoddelávas dan maŋŋel, go Lappi lihtu stivra mearridii evttohit eanagoddeláva dohkkeheami váldostivrii.

Lassedieđut:

Tuomas Aslak Juuso
Ságajođiheaddji
040 687 3394
tuomas.juuso(at)samediggi.fi 

Anni Koivisto
I várreságajođiheaddji
040 415 5969
anni.koivisto(at)samediggi.fi

Leo Aikio
II várreságajođiheaddji
040 621 6505
leo.aikio(at)samediggi.fi

Govva: Ville-Riiko Fofonoff