Mallbukva tobddsen!

/in , , /by

Čále bustávaid lij alggmättʼtõʹsse jurddum haʹrjjtõsvihkk tâʹvvsääʹmǩiõl mallbukvai haʹrjjtõõllma. Viihk veäkka škooulneeʹǩǩ haʹrjjtâlle siõm di jõnn bukvai di toobdâs saaʹni ǩeeʹrjtummuž. Bukvai ǩeeʹrjtem mättjummuž mieʹldd škooulneeʹǩǩ smavvmotoriikkla tääid õuddne.  Jueʹǩǩ seeidast lij še kaart paaldâst čuʹǩǩ, koozz škooulneǩ vuäitt jiõčč pirsted da maaʹlʼjed.

Čále bustávaid -viʹhǩǩe lij kaartid pirstam Nora Bäck, son kååʹtt lij kaartʼtam tâʹvvsääʹm veeʹresǩiõl mättʼtõʹsse jurddum GEA-ǩeʹrjjrääid. Viihk lij tååimtam, plaanam sa tuäjjam Anni Näkkäläjärvi. Tän tuej alggjuurd lij leämmaž Petra Kuuva aanarsääʹmǩiõl ”Puustavhárjuttâsvihko”.  

Täin ǩeeʹrjtemviihkin lij õnnum teʹksttjembukvain häämmeei Alku-fonttpiârri bukvaid. Foontid lij plaanääm Jarno Lukkarila da õlmstâttam Mättʼtõshalltõs. Laassteâđaid foontin kaaunak addrõõzzâst http://alku.typolar.com/. 

Kuhttu viihk vuäitt tiʹllʼjed Sääʹmteeʹǧǧ škooultõs- da mättmateriaalkonttrest: https://www.samediggi.fi/tuote/cale-bustavaid/

Anni-Sofia Niittyvuopio alttii čeäʹppvuõđpeeiʹv tuâjjliʹžžen

/in , , , , /by

Sääʹmnuõri čeäʹppvuõđpeeiʹv riâššmõõžž peäʹsse aʹlǧǧe, ǥo Anni-Sofia Niittyvuopio alttii šõddmõõžž tuâjjliʹžžen. Taʹnni šõddmõš jäʹrjstet live streamân mââibaarǥ vueʹssmannu 18. peiʹvv.

Šõddmõʹšše vuässõõđât sniimeeʹl jiiʹjjes vuänkõsvideoid teemain “Mon leäm čeäʹpp”, “Muäna leäʹp čieʹpp”, leʹbe “Mij leäʹp čieʹpp”. Vuässõõttjest âlgg juäʹtǩǩed pâʹjjǩeʹrjjtõõzz uuʹccmõsân õõutin saaʹnin, ouddmiârkkân “Muäna leäʹp čieʹpp taʹnssjed…”. Teem ij leäkku rajjääm tääʹrǩben, leâša video âʹlǧǧe leeʹd sääʹmǩiõllsa da mainsted sääʹmnuõri jieʹllmest. Škooul vuässâʹtte da seuʹrrje šõddmõõžž stream pääiʹǩ.

Videoid âlgg tååimted čeäʹppvuõđpeiʹvvtuâjj-jouʹǩǩe 3.5. mõõneeʹst. Lââʹssen škooulid puäʹđet riâššâd škooultõõzz videoi raajjmõõžžâst nuʹtt sõrgg ǥo vueiʹtlvaž.

Anni-Sofia lij vuässõõttâm škooulâkksiʹžžen miâlggâd juõʹǩǩ čeäʹppvuõđpeivva. – Lij hääʹsǩ leeʹd jäʹrjsteʹmmen šõddmõõžž, mii lij leämmaš õhtt škoouleeʹjj šuurmõs šõddmõõžžin. Šõddmõõžžâst lij leämmaš jõnn vaikktõs še jiõččan päʹrnnpoʹdde.

Anni-Sofiain vuäitt leeʹd õhttvuõđâst pukin čeäʹppvuõđpeivva õhtteei aaʹššin. Lââʹssen raukkâp škooulid iʹlmmted čeäʹppvuõđpeiʹvvtuâjjla õhttvuõttooumaž, kååʹtt tåimmai liŋkkân čeäppvuõđpeiʹvvtuâjjla da škooul kõõskâst. Lââʹssteâđ äiʹǧǧtaaulin, iʹlmmtõõttmõõžžâst da škooultõõzzin õlmstââʹttet nuʹtt sõrgg ǥo vueiʹtlvaž. Muuʹšt še seuʹrrjed čeäʹppvuõđpeeiʹv:

saamelaisnuortentaidetapahtuma.com
instagraam: @samenuoraid_daiddadahpahus,
muâttǩeeʹrjet: Saamelaisnuorten taidetapahtuma
da šõddmõõžž hashtagid: #dáiddadáhpahus, #taaiđâtábáhtus, #čeaäppvuõđpeeiv ja #sntaidetapahtuma

Lââʹssteâđ:
Anni-Sofia Niittyvuopio
anni-sofia.niittyvuopio(at)samediggi.fi
+358 40 620 1917 / +358 10 839 3132

Nuori Kulttuuri -festivaa’l: https://nuorikulttuuri.fi/festival/

Ođđ tuejjǩeʹrjj tâʹvvsäämas lij iʹlmstõõvvâm

/in , , /by

Škooultõs- da mättmateriaalkoontâr lij õlmstâttam ođđ tâʹvvsääʹmǩiõllsaž tuejjǩeeʹrj  GEA-ǩeʹrjjraiddu.

Ođđsumõs tuejjǩeʹrjj GEA 3 bargogirji giđđii lij jurddum vuâđđškooul kuälmad klaass sääʹmǩiõll veeʹres ǩiõllan mättʼtõʹsse. Tuejjǩeeʹrj teeʹkstid lij ǩeeʹrjtam Oona Länsman da ǩeeʹrjest lie määŋgpeällsa haʹrjjtõõzz. Ǩeeʹrj kaartid lij pirstam di lay out raajjâm Nora Bäck.

Tiʹllʼjõõzz: https://www.samediggi.fi/tuote/gea-3-bargogirji-giddii/

Puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩlääʹǩǩ hueʹnad neezzni sââʹj puäʒʒhååidast

/in , /by

Sääʹmteʹǧǧ räukk ciâlkâlm õõutverddsažvuõttväʹlddneeʹǩǩest da tääʹssärvv-väʹlddneeʹǩǩest puäʒʒhåiddji čårstummšest di neezzni da åummai kõskksaž panntääʹssäärvast sâjjsažveäʹǩǩriâšldõõǥǥâst. Viõǥǥâst åårrai puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩlääʹǩǩ õõuʹdad vueʹrddem- da piârluõvâsvuõttčårstummuž da nääiʹt hueʹnad neezzni sââʹj puäʒʒhååidast.

Kuva: Elli-Marja Hetta

Čårstummušõlmman nuʹtt, što puäʒʒhåiddjin ij leäkku vueiʹttemvuõtt vuäǯǯad sâjjsažvieʹǩǩ šõddeem leʹbe päärna leʹbe adoptiopäärna hååid vääras.

– Sääʹmteʹǧǧ peʹcclâstt sääʹm puäʒʒhåiddaineezzni määŋgvuâđlaž čårstummuž, koonn viõǥǥâst åårrai puäʒʒhåiddji sâjjsažveäʹǩǩlääʹǩǩ veâl tââʹđstes raavad. Lij neuʹrr, što lääʹjjšiõttummšest lij äʹšš, kååʹtt hueʹnad neezzni puäʒʒhååid harjjtem õudldõõzzid. Neezznid õõlǥči jäänab pukin naaʹlin älšmâʹtted puäʒʒhååid sizz, ceälkk sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso.

Ânnʼjõž riâšldõk tuejjat puäʒʒhåiddaineezzni rââʹžžab sââʹj õõl veâl tõn, što puäʒʒhåiddaiåumma, leʹbe puäʒʒhåiddai puk veeʹzz, jie vueiʹt seämmanalla vuässõõttâd päärnai håiddmõʹšše. Puäʒʒpiârrjin vasttõs piârrjest nårrai täujja tõn piârvuäzzlä õõl, koonn väʹlddtuâjj lij koon-ne jeeʹres sââʹjest ko puäʒʒhååidast. Tääuʹjmõsân tät vueʹǩǩ kuâskk neezznid.

Sääʹmteʹǧǧ lij tuejjääm sosiaal- da tiõrvâsvuõttministeria beälla eʹtǩǩõõzz puäʒʒhåiddji sâjjsažvieʹǩǩlääʹjj peeiʹvtummšen. Sääʹmteʹǧǧ eʹtǩǩii ministeriaaʹje, što puäʒʒhåiddjid staančeš peeiʹvtõõzz mieʹldd vuõiggâdvuõđ sâjjsažveäkka eeʹǩǩluõvâs vääras, säuʹrsmâttmõõžž da reâuggpâʹstlvažvuõđ tuõʹllʼjeei toiʹmmjem vääras, puõcci päärna hååid vääras, vueʹrddempoodd, šõddeem di päärna da adoptiopäärna hååid vääras, vuâlla koolmekksa päärna hååid vääras di armeija leʹbe siviilkääzzkõõzz čõõđtem vääras.

Sääʹmteʹǧǧ saǥstõõli sosiaal- da tiõrvâsvuõttministeriain sääʹmteʹǧǧlääʹjj 9 § meâldlânji puäʒʒhåiddji sâjjsažvieʹǩǩlääʹjj peeiʹvtem pirr Sääʹmteeʹǧǧ eʹtǩǩõõzz vuâđald.

– Sosiaal- da tiõrvâsvuõttministeria lij haaltem õõuʹdeed da peeiʹvted lääʹjj mij eʹtǩǩõõzz vuâđald. Tän diõtt leäʹp raukkâm tääʹssärvv-väʹlddneeʹǩǩest di õõutverddsažvuõttväʹlddneeʹǩǩest ciâlkâlm viõǥǥâst åårrai puäʒʒhåiddji sâjjsažvieʹǩǩlääʹjj tääʹssärvv- da õõutverddsažvuõttǩiõččâmkuuʹlmest. Tuäiv mieʹldd pâʹsttep tän mieʹldd õõuʹdeed neezzni sââʹj puäʒʒhååidast, juätkk II väärrsaaǥǥjååʹđteei Leo Aikio.

Sääʹmteeʹǧǧ ciâlkâlmraukkmõš õõutverddsažvuõttväʹlddnekka da tääʹssärvv-väʹlddnekka puäʒʒhåiddji čårstummšest di neezzni da åummai kõskksaž panntääʹssäärvast sâjjsažvieʹǩǩriâšldõõǥǥâst

Lââʹssteâđ:

Saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso teʹlf. 040 687 3394, tuomas.juuso(at)samediggi.fi 

II väärrsaaǥǥjååʹđteei Leo Aikio teʹlf. 040 621 6505, leo.aikio(at)samediggi.fi

Mä. lääʹǩǩpiisar Sarita Kämäräinen teʹlf. 010 839 3143 / 040 186 7258, sarita.kamarainen(at)samediggi.fi

Saamelaiskäräjien toinen varapuheenjohtaja Leo Aikio.Snimldõk: Ville Fofonoff

Sääʹmteʹǧǧ ännââtt Jiõŋŋmiâr ruʹvddčuõkku liʹnjjõõzz mäddkåʹddkääʹvest jaukkeem beäʹlest

/in , /by

Lappi leett halltõs tuʹmmii 1. peeiʹv pâʹsslâšttam-mannust priimmâd Tâʹvv-Lappi mäddkåʹddkääʹv 2040 da eʹtǩǩeed, što Lappi leett väʹlddõs preemm kääʹv såbbreʹstes 17. peeiʹv ǩiđđmannust 2021. Jiõŋŋmiâr ruʹvddčuõkku linjjummuš pââšš mäddkåʹddkääʹvest jõnn vuâsttlummšest huõlǩani. Sääʹmteʹǧǧ ännââtt Lappi leett väʹlddõʹsse Jiõŋŋmiâr ruʹvddčuõkku linnjõõzz mäddkåʹddkääʹvest jaukkeem beäʹlest.

– Lappi lett tuõʹllai ǩidd Jiõŋŋmiâr ruʹvddčuõkkust, håʹt ruʹvddčuâǥǥas linjjõs ij siskkân joottlõk- da saaǥǥtem-ministeria valmštõõllâm joottlõkriâšldõkplaaʹne iiʹjjid 2021-2032. Ååʹn leʹčči äiʹǧǧ še Lappi leettast väʹldded lokku tuõttaaʹššid da luõppâd linjjummšest, ij-ka tuõʹllʼjed säʹmmlaid teâđteʹmmen pueʹtti kuõiʹtlo eeʹjj ääiʹj, ceälkk Sääʹmteeʹǧǧ II väärrsaaǥǥjååʹđteei Leo Aikio.

Sääʹmteʹǧǧ da määŋg jeärraz lie määŋg vuâra jeeʹres beäʹlvälddmõõžžin da ceäʹlǩǩmin pohttam õuʹdde vuâsttlâsttmõõžžâs Jiõŋŋmiâr ruʹvddčuõkku mieʹrǩǩummšest mäddkåʹddkävva ni čõõnteʹmmen. I väärrsaaǥǥjååʹđteei Anni Koivisto lij vuässõõttâm Sääʹmteeʹǧǧ nõõmeem äʹšštobddivuäzzliʹžžen Lappi leett halltõõzz såbbrid da pohttam toʹben še õuʹdde säʹmmlai vuäinnmõõžžid ruʹvddčuâǥǥaslinjjummšest. Lââʹssen Jiõŋŋmiâr ruʹvddčuâǥǥas lij tuõttum joottlõk- da saaǥǥtem-ministeria tuejjtem čiõlǥtõõzzâst tääl beäʹlnn tuʹššen.

–  Säʹmmla da määŋg jeeʹres toiʹmmjeei lie pohttam vuäinnmõõžžeez õuʹdde da vuâđđtõõllâm vuäinnmõõžžeez čõõđ proseeʹss ääiʹj. Ceäʹlǩǩmin, mušttʼtõõzzin, beäʹlvälddmõõžžin da jeeʹres tooiʹmin ij leäkku leämmaž vaaiktõs Lappi leett halltõõzz beälla, håʹt vuâđđtõõllmõõžž ruʹvddčuõkku negatiivlaž vaaiktõõzzin säʹmmlai jieʹllempirrõʹsse, ǩiõʹlle, õutstõʹsse da äʹrbbvuõđlaž jieʹllemvuõʹjjid lie seeʹlv, juätkk Koivisto.

Sääʹmteʹǧǧ lij mäddkåʹddkääʹv pirr uʹvddmes ceäʹlǩǩmest tuõttâm, što vuâđđlääʹjj 17.3 § di KP-suåppmõõžž 27 artiklast jååʹđtum sääʹmkulttuur rââʹžžeemǩiõld câʹǧǧe Jiõŋŋmiâr ruʹvddčuõkku raajjmõõžž. Čõõđ mõõneeʹn haʹŋǩǩõs rââžžeʹče miârkteeinalla alggmeer säʹmmlai vuõiggâdvuõđ tuõʹllʼjed da õõuʹdeed kulttuurâs tuejjteeʹl tõõzz nåkam miârkteei hääiʹt koonn vuâđđlääʹjjest juuʹrdet. Sääʹmteʹǧǧ lij še pohttam õuʹdde, što ruʹvddčuõkku raajjmõš miârkteʹče säʹmmlai da jeeʹres oummi päkkseerdaid, mii leʹčči ÕM alggmeerai čõõđtõõzz 10 artikla vuâstta.

Väʹlddkååddlaž joottlõkriâšldõkplaan iiʹjjid 2021-2032 da Lääʹdd aarktlaž politiikk strategia lie pueʹrmõs ääiʹj valmštõõllmest. Plaanid jie siskkân säʹmmlai dommvuuʹd luâddai ruʹvddčuâǥǥaslinnjõõzz, peʹce kuhttu plaan miõđtâʹlle halltõsprograʹmme ǩeeʹrjtum linjjummšid. Linnjõõzz kueʹsǩǩe Kemi-Haaparanta-ruʹvddčuâǥǥas-säimmaz liâdggtummuž da Lääʹdd ruʹvddčuâǥǥas-säimmaz õhttummuž nânnsubun Ruõcc  ruʹvddčuâǥǥas-säimmsa da tõn mieʹldd meeraikõskksaž täʹvverjoottlõõǥǥ jååttmõõžž Taarr Narvik årra. Looǥǥ Saamelaiskäräjien lausunto valtakunnallisesta liikennejärjestelmäsuunnitelmasta vuosille 2021-2032

Tâʹvv-Lappi mäddkåʹddkääʹvv 2040 lij juurd leeʹd vaalmâš ǩeâđđa 2021 da tõt kuâskk Aanar, Suäʹđjel da Uccjooǥǥ kooʹddid. Looǥǥ lââʹzz Lappi leett neʹttseeidain: https://www.lapinliitto.fi/aluesuunnittelu/maakuntakaavoitus/vireilla-olevat-maakuntakaavat/pohjois-lapin-maakuntakaava/

Lââʹssteâđ

II väärrsaaǥǥjååʹđteei Leo Aikio, t. 040 621 6505, leo.aikio(at)samediggi.fi

I väärrsaaǥǥjååʹđteei Anni Koivisto, t. 040 415 5969, anni.koivisto(at)samediggi.fi

Vs. pirrõspiisar Tiina Lovisa Solbär, t. 010 839 3184 / 050 599 9725, tiinalovisa.solbaer(at)samediggi.fi

Ma. lääʹǩǩpiisar Sarita Kämäräinen, t. 010 839 3143 / 040 186 7258, sarita.kamarainen(at)samediggi.fi

Sääʹmteʹǧǧ õlmstâtt tiõddum versio digitaalʼlaž lääʹdd-sääʹm-sääʹnnǩeeʹrjest

/in , , /by

Sääʹmteʹǧǧ da Giellagas-institutt õlmstâʹtte tiõddum lääʹdd-sääʹm-sääʹnnǩeeʹrj piâtnâc 5.3.2021 čiâss 13.00. Sääʹnnǩeʹrjj lij tiõddum versio Giellagas-Instituutt ääiʹjben õlmstõttum digitaalʼlaž lääʹdd-sääʹm-sääʹnnǩeeʹrjest. Pukid äävai  õlmstâʹttempoodd riâššât ougglõsõhttvuõđin Microsoft Teams pääiʹǩ addrõõzzâst https://urly.fi/1X2m

Pueʹtted tiõrvân seuʹrrjed õlmstâʹttempoodd!

Ååʹn õlmstâʹttemnalla åårrai tiõddum lääʹdd-sääʹm-sääʹnnǩeeʹrjest lie pâʹjjel 20 000 lääʹddǩiõllsaž ooccâmsääʹnned. Tiõddum sääʹnnǩeeʹrj vuâđđan lij vuõss-sââʹjest Satu da Jouni Moshnikoff alggveârlaž sääʹnnlistt, leša mieʹldd lie valddum mâʹŋŋlest lââʹzztum sannõõzz, ǥu tõk lie ǩiõččum põõššjen da jeäʹrben taarbliʹžžen.

Nuõrttsääʹm sääʹnnǩiiʹrji tååimtemtuâjj lij tuejjuum vueiʹvv-vueʹzzest mättʼtõs- da kulttuurministeria Giellagas-Instituʹtte miõttâm spesiaalteäggtõõzzin. Tååimtemtuâjj lij tuejjuum Oulu universiteeʹtt Giellagas-instituutt, Sääʹmteeʹǧǧ da Heʹlssen universiteeʹtt õhttsažtuâjjan.

Tååimtemkååʹddest leʹjje Eino Koponen, Miika Lehtinen, Merja Fofonoff da Raija Lehtola.

Giellagas-instituutt nuõrttsääʹm universiteʹttuʹčtel Miika Lehtinen lij tuejjääm tiõddum sääʹnnǩeeʹrj tååimtemtuâj Trooms universiteeʹtt sääʹm ǩiõllteknologia kõõskõõzz, Giellatekno, vuâđ õõl påʹrǧǧmannust 2020 õlmstõttum digitaalʼlaž lääʹdd-sääʹm-sääʹnnǩeeʹrj vuâđald.

Sääʹmteeʹǧǧ sääʹmǩiõl koontâr ij âânnam huõl tiõddum sääʹnnǩeeʹrj õlmstâttmõõžžâst.

Tiõddum sääʹnnǩeeʹrj vuäitt tiʹllʼjed Sääʹmteeʹǧǧ mättmateriaal neʹttkaaupâst https://www.samediggi.fi/tuote/laadd-saam-saannkerjj/?lang=nuo

Digitaalʼlaž lääʹdd-sääʹm-sääʹnnǩeʹrjj käunnai addrõõzzâst https://saan.oahpa.no/fin/sms/

Lââʹssteâđ:

Sääʹmteʹǧǧ: Marko Marjomaa (+358 10 839 3183) marko.marjomaa(at)samediggi.fi 

Giellagas-institutt: Miika Lehtinen (+358 50 5692300) miika.lehtinen(at)oulu.fi 

Sääʹmteʹǧǧ priimi riikk eʹtǩǩõõzzid komissaarân eʹtǩǩuum oummuid

/in , /by

Sääʹmteʹǧǧ priimi såbbreʹstes 18.2.2021 õõutmiõʹlle riikk tuõttvuõtt- da suåvâdvuõttkomissio komissaarân eʹtǩǩeem oummuid. Riikk komissaarân eʹtǩǩuum oummu lie aaʹrhelpispp emeritus, TT Kari Mäkinen da reâuggjieʹllemprofessoor, OTT Hannele Pokka. 

Riikk komissaarân eʹtǩǩuum oummui kaartʼtummuš lij tuejjuum veʹrǧǧneǩvalmštõõllmen da ääʹšš ǩiõttʼtõʹlleš Sääʹmteeʹǧǧ såbbrest ij-õõlmâs äʹššen, tõn diõtt ko ääʹšš ǩiõttʼtõõllmõš lij õinn kõõsk. Saaʹmi siidsåbbar ǩiõttʼtõʹlle ääʹšš 20.-21.2.2021.   

Täʹst õõudâs komissio vuäzzlai õʹhttesuåvtummuž jueʹtǩet Sääʹmteeʹǧǧ, Saaʹmi siidsåbbar da  riikksuåvtõõzz kansliain. Tuõttvuõtt- da suåvâdvuõttkomissio vuäzzlaid nõõmtet tuâjjses komissio šiõtteem õhttvuõđâst.  

Lââʹssteâđ ääʹššest Sääʹmteeʹǧǧ neʹttseeidain.

Sääʹmteeʹǧǧ såbbar 1/2021 påʹrddǩeʹrjj  

Lââʹssteâđ: 

Saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso, 040 687 3394, tuomas.juuso(at)samediggi.fi 

I väärrsaaǥǥjååʹđteei Anni Koivisto, 040 415 5969, anni.koivisto(at)samediggi.fi 

Saaǥǥjååʹđteei veäʹǩǩteei Laura Olsén-Ljetoff, 010 839 3190 / 040 617 5113, laura.olsen-ljetoff(at)samediggi.fi