Ministarat ja Sámedikkiid ságadoallit: vaššisága vuostá ferte dáistalit

/in /by

Norgga, Ruoŧa ja Suoma sámi áššiin ovddasvástideaddji ministarat ja Sámedikkiid ságadoallit deattuhit oktasaš almmolaš cealkámušasteaset, ahte lea dehálaš dáistalit uhkádallama ja vaši vuostá, mii čuohcá sápmelaččaide.

Maŋŋel Ruoŧa alimus rievtti 23.1.2020 julggaštan duomu, mii guoskkai Girjás čearu, oba Sámis lea dihtton uhkádallan, vašši ja juobe veahkaváldi. Davvi-Norggas leat leamaš máŋga dáhpáhusa, main lea duođalaččat giktaluvvon sápmelaččaid vuostá. Suomas vaššisáhka sápmelaččaid vuostá dihtto earenoamážit sosiála medias.

– Demokráhtalaš servodagaineamet ferte leat sadji ságastallamii ja iešguđetlágán oaiviliidda. Sátnefriddjavuohta lea demokráhtalaš riektestáhta geađgejuolgi. Muhto sátnefriddjavuohta ii oaivvil friddjavuođa bargat vaššisága iige friddjavuođa giktalit sierra álbmotjoavkkuid vuostá, almmolaš cealkámušas celkojuvvo.

Almmolaš cealkámuša leat ráhkadan guovlo- ja digitálaministtar Linda Hofstad Helleland Norggas, kultur- ja demokratiijaministtar Amanda Lind Ruoŧas, riekteministtar Anna-Maja Henriksson Suomas, Norgga Sámedikki ságadoalli Aili Keskitalo, Ruoŧa Sámedikki ságadoalli Per-Olof Nutti ja Suoma Sámedikki ságadoalli Tuomas Aslak Juuso.

Cealkámuš PDF

Lassidieđut:

Sámedikki ságadoalli Tuomas Aslak Juuso, t. 040 687 3394 / 010 839 3101, tuomas.juuso(at)samediggi.fi

ministtar Henrikssona sierraveahkki Niklas Mannfolk, t. 050 306 3990

Sámi parlamentálaš ráđđi (SPR) attii cealkámuša bieggafámu buvttadeamis sámeguovlluin – Prošeavttain galgá leat sámiid friddja, dihtui vuođđudeaddji ovdamiehtan

/in , , /by

SPR čoahkkanii 25.1.2021 dievasčoahkkimii, gos SPR:a ságajođiheapmi sirdásii Suoma Sámedikkis Norgga Sámediggái čuovvovaš 16 mánotbadjái. Dievasčoahkkin dollui gáiddusoktavuođain.

Dievasčoahkkin gieđahalai ee. Suoma ságajođihanbaji doaibmamuitalusa sihke ságastalai bieggafámu geavaheamis sámeguovllluin ja dohkkehii cealkámuša ášši olis. Cealkámuša mielde SPR eaktuda, ahte sámeguovllu bieggafápmoprošeavttain galgá leat sámiid friija, dihtui vuođđudeaddji ovdamiehtan (free, prior and in-formed consent; FPIC). Cealkámuša sáhtát lohkat dáppe. Čoahkkin dohkkehii maiddái ođđa doaibmaplána Norgga ságajođihanbaji várás. Doaibmaplána gávdno dáppe.

SPR:a ságajođiheapmi lea leamaš Suoma Sámedikkis 19.9.2019 rájes, ja Sámedikki ságajođiheaddji lea leamaš SPR:a ságajođiheaddji. Dan lassin maiddái SPR:a nuoraidlávdegotti ságajođiheapmi lea leamaš Suoma Sámedikki nuoraidráđis.

Koronaviruspandemiija váikkuhii ságajođihanbadjái

Suoma Sámedikki ságajođihanbaji váldoulbmilat ledje ee. Sámegielaid fága- ja resursaguovddáš Sámi Giellagáldu doaimma fástan dahkan, davviriikkalaš sámesoahpamuša ovddideapmi ja eamiálbmogiid oassálastinvuoigatvuođaid buorideapmi ON:id olis.

Ságajođihanbadjái sihke SPR:a doibmii váikkuhii mearkkašahtti láhkai jagi 2020 álggus álgán koronaviruspandemiija ja dan dagahan spiehkastatdilli. Pandemiija sihke spiehkastatdili dihtii SPR:a stivrra čoahkkimat dollojedje gáiddusčoahkkimin earret stivrra vuosttas čoahkkima ođđajagemánus 2020, mii dollui Anáris. Pandemiija dihtii maiddái riikkaidgaskasaš čoahkkimat, konfereanssat, seminárat ja eará doaimmat eai njukčamánu 2020 rájes lágiduvvon fysalaš dáhpáhussan, nu ahte SPR:a riikkaidgaskasaš doaibma lei dan sivas uhcit go dábálaččat.

Pandemiija váikkuhii maiddái sámeparlamentarihkkáriid konferensii, man lei dárkkuhus doallat borgemánus 2020. SPR:a stivra mearridii sirdit konfereanssa doallama borgemánnui 2021. Konfereanssa lea dárkkuhus lágidit Anáris.

SPR lea Norgga, Ruoŧa ja Suoma Sámedikki gaskasaš parlamentáralaš oktasašbargoorgána, gos maiddái Ruošša sámeorganisašuvnnat oassálastet oktasašbargui dárkojeaddjin. SPR:a dievasčoahkkimis ráđi ovddasteaddjit golmma Davviriikkas ja Ruoššas čoahkkanit oktii uhcimustá oktii jagis. Doaimmastis SPR geahččala ovddidit sierra Davviriikkaid Sámedikkiid gaskasaš oktasašbarggu ja dat gieđahallá áššiid, mat gusket sámiid álbmogin badjel rájáid. Dat ovddastage Davviriikkaid viidodagas ássi sámiid dávjá omd. riikkaidgaskasaš oktavuođain.

Sámedikki čoahkkin vállje gaskavuođastis ovddasteaddjiid SPR:a ovtta válgabadjái hávil, ja dán válgabajis ovddasteaddjin leat:

Tuomas Aslak Juuso (várrelahttun Leo Aikio)

Anni Koivisto (várrelahttun Juha-Petteri Alakorva)

Pirita Näkkäläjärvi (várrelahttun Magreta Sara)

Anne Nuorgam (várrelahttun Asko Länsman)

Karen-Anni Hetta (várrelahttun Irja Seurujärvi-Kari)

Tauno Ljetoff (várrelahttun Veikko Feodoroff)

Niko Valkeapää (várrelahttun Ulla-Maarit Magga)

Sámi parlamentáralaš ráđi stivrras Suoma Sámedikki ovddastit Tuomas Aslak Juuso (várrelahttun Leo Aikio) ja Anni Koivisto (várrelahttun Leo Aikio). SPR:a oktasašbargosoahpamuša mielde sámedikki politihkalaš njunnošat galget oassálastit lahttun SPR:a stivrra doibmii.

Lassidieđut

ságajođiheaddji Tuomas Aslak Juuso, 040 687 3394, tuomas.juuso(at)samediggi.fi

riikkaidgaskasaš áššiid čálli Inka Saara Arttijeff, 0505747629, inka-saara.arttijeff(at)samediggi.fi

Govva: Ville-Riiko Fofonoff

Vuoigatvuohtaministeriija juohká doarjaga sámi giellalága ollašuhttimii

/in , /by

Vuoigatvuođaministeriija almmuha ohcanláhkái sámi giellalága (1086/2003) 31 §:s oaivvilduvvon doarjagiid. Doarjagat leat dán jagi geavahanláhkái oktiibuot 150 000 euro. Doarjaga sáhttá mieđihit sámiid ruovttuguovllu gielddaide, searvegottiide ja bálgosiidda ja maiddái lága 18 §:s dárkkuhuvvon priváhta beliide lága heiveheamis šaddan sierra lassigoluid gokčamii. Dál ohcanláhkái doarjagat leat oaivvilduvvon 1.1.2021 maŋŋá šaddi lassegoluide.

Stáhtadoarjagiid ohcanáigi lea 1.2.-26.2.2021. 

Stáhtadoarjagiid ulbmilin lea ovddidit sámi giellalága ollašuvvama gokčamiin lága heiveheamis šaddan erenoamáš lassegoluid. Doarjagiid sáhttet mieđihit ee. čuovvovaš ollisvuođaide: jorgalan ja dulkongolut (sis. almmustahttindoaibma), dieđiheapmi, skuvlema ja giellaoahpuid áigásaš sadjásašgolut, sihke sámi giellalága heiveheami ovddideapmái laktáseaddji golut.

Rávvagat ja lassidieđut:

Saamen kielilain mukaiset avustukset – Oikeusministeriö (oikeusministerio.fi)

Lassidieđut:

Sámi gielladorvočálli Anne Kirste Aikio, 010 839 3124, anne-kirste.aikio(at)samediggi.fi

Sámediggi almmuha ohcanláhkai ealáhusčálli virgesadjásašvuođa

/in /by

Ealáhusčálli barggut leat meroštallojuvvon Sámedikki bargoordnegis 26 c §. Bargun lea ee. válmmaštallat sámiid ealáhusaide ja daid ovddideapmái guoskki áššiid nu, ahte vuhtii váldo sámiid árbevirolaš diehtu ja doaibmat ealáhus – ja vuoigatvuohtalávdegotti čállin. Bargu álgá soahpamuša mielde ja bistá 31.12.2021 radjái.

Seađáhusvuđot gelbbolašvuođagáibádussan lea virggi eaktudan skuvlejupmi ja lassin gáibiduvvo sámegiela máhttu (ásahus 1727/95). Barggu menestuvvi dikšun eaktuda buorre sámekultuvrra, sápmelaš árbedieđu, sámeguovllu ja sámiid ealáhusaid ja hálddahuslaš bargguid dovdama sihke ovttasbargan- ja gulahallandáidduid. Vuordit maiddái máhtu iešráđálaš bargamii, buriid organiseren- ja streassagierdannávccaid.

Barggus čuvvojuvvo 2 mánotbaji geahččalanáigi. Bálká mearrašuvvá Sámedikki bálkávuogádaga gáibádusdási IV-II mielde (vuođđobálká gaskkas 2653,96 euro/mb). Vuođđobálkká lassin máksojuvvojit ahkelasit, mat mearrašuvvet bargohárjánumi mielde, ja sámeguovllus barggadettiin 24 %:a sámeguovllu lassi.

Ohcamušat oktan mildosiiguin galget doaimmahuvvot Sámedikki čállingoddái 17.2.2021 rádjai čujuhusas https://www.sympahr.net/public/pq.aspx?46584679

Lassedieđuid barggu birra addá ealáhusčálli Sarita Kämäräinen tel. 010 839 3143. Sámedikki doibmii sáhttá oahpásmuvvat neahttačujuhusas www.samediggi.fi

Anáris 3.2.2021
Sámediggi

Sámi šuoŋat! Säämi šuoŋah! Sääʹm suõm! -musihkkabottut 2.-4.2. – Oahpásnuva láidesteddjiide ja oassálastinrávvagiidda

/in /by

Sámegielaid gáiddusoahpahusa pilohttaprošeakta lágida Sámi šuoŋat! Säämi šuoŋah! Sääʹm suõm! -virtuála musihkkabottuid sámi álbmotbeaivahku 2.–4.2. Oahpásnuva musihkkabottuid láidesteddjiide ja oassálastinrávvagiidda!

Dárkilut rávvagat ja oassálastinliŋkkat

Govva: Juha Kauppinen

Kuobžâ-Piäká Ánná, Anna Morottaja lea Anáris eret. Son lea musihkkár, guhte livđu, juoigá ja lávlu. Anna váimmu lahka lea erenomážit anárašgielat vokálamusihkkaárbi, mii lea ealáskeame. Son lea oahpahan livđe mánáide giellabesiin ja skuvllain ja maiddái rávesolbmuide bargobájiin. Anna musihkas gullojit vásáhusat luonddus eallimis, ja son sáhttá haŋkit čuonján dahje skeaikit rievssahin. Anna acapella vuosttašskearru Livđe almmustahtto giđđat 2021. Anna bargá maiddái anárašgiela ja sámi kultuvrra oahpaheaddjin ja freelancer-jorgaleaddjin. Astoáiggis Anna guolásta, murje ja duddjo.

Govva: Sámi Musihkkaakademiija, 2019

Hanna-Maaria Kiprianoff lea eret Čeavetjávrris ja son bargá dál nuortalašgiela oahpaheaddjin Čeavetjávrri skuvllas. Son oahpaha leu´dd mánáide ja nuoraide, ja leu´dd lea lunddolaš oassi nuortalašgiela diimmuid. Hanna-Maaria loaiddasta Suõmmkar-joavkkuin ja maiddái okto árbevirolaš vuogi mielde čuojaheami haga. Árbevirolaš musihkkašlájat gullet kultuvrii. Vai dat seilot, daid galgá ealáskahttit. Árbevirolaš leu’dd lea Hanna-Maaria váimmu lahka. Dat geasuha su sakka ja Hanna-Maaria rahčánai árbevieru ovdii hui ollu. Leu’dd-árbevierru lea gáržžohallan muhto arkiivvaid bokte lea leamašan vejolaš ealáskahttit ja fámuiduhttit árbbi ja seammás kultuvrra.

Govva: Árvu

Risten Anine Gaup lea Guovdageainnus eret ja lea árbevirolaš juoigi ja dáiddár. Son lea mánnávuođa rajes juoigan ja ovdanbuktá sihke luđiin, teáhterin ja eará ovdanbuktinmállin lávddiin ja eará arenain. Sutnje lea dehalaš seailluhit luohteárbbi boahttevaš buolvvaide ja háliida movttiidahttit erenoamážiid mánáid ja nuoraid juoigagoahtit árgabeaivvis. Su juoiganbottuin sáhtát earet eará gullát  muitalusaid luonddu ja elliid birra, gullát ovdamearkkaid luđiin ja vel oahppat muhtun luođi. Bures boahtin digitálalaš juoiganboddui!

Lassedieđut:

Hanna Helander, prošeaktahoavda
hanna.helander(at)edu.utsjoki.fi,
040 7012 094

Arla Magga, prošeaktakoordináhtor
arla.magga(at)samediggi.fi,
040 1985 033

Unna-Maari Pulska, prošeaktakoordináhtor
unna.pulska(at)samediggi.fi,
040 614 5949

www.saamenetaopetus.com
www.oktavuohta.com/