Sääʹmteʹǧǧ iʹlmmat ooccâmnalla mieʹrräiggsaž Sääʹmnuõri čeäʹppvuõđpeeiʹv projeʹktt-tuejjla tuej

/in , /by

Tuâjj älgg suåppmõõžž mieʹldd da juätkkai 15.6.2021 räijja. Projeʹktt-tuejjlaž vaʹsttad Sääʹmnuõri čeäʹppvuõđpeeiʹv plaanummžest, jäʹrjstumžin, õhttvuõđ ââʹnnmõõžžâst čõddmõõžž vuässõõttji da jäʹrjsteeji kõõskâst di teâđteʹmest, jeeʹres ouddǩiõʹtte valmštõõllmõõžžin da čõđđmõõžž lopptuejain. Čeäʹppvuõttpeiʹvv 2021 čuäjtet tän eeʹjj neeʹtt pääiʹǩ virtuaalšõddmõššan Projeʹktt-tuejjlaž tuejjad ougglõsõhttvuõđin škooultõs- da mättmateriaalkoontrest, koon õuddooumžen toimmai škooultõspiisar.

Tuej oʹnnstam håiddmõš õõlǥat pueʹr sääʹmǩiõllsaž tääiđ. (sääʹmteeʹǧǧest uvddum asetõs 1727/1995). Ääʹrvastââʹnnep oodd jiõččlânji da tääʹrǩeʹld tuejjummža di pueʹrid õhttsažtuejj- da vuârrvaaiktõstääiđaid. Päʹlǩǩ meäʹrrââtt sääʹmteeʹǧǧ päʹlǩǩriâššâm õõlǥtemtääʹzz V da tõʹst  II tääʹzz mieʹldd (vuâđđpäʹlǩǩ lij 2204,04 euʹrred/mp). Vuâđđpääʹlǩ lââʹssen määuʹset ougglõstuej päiʹǩǩkååʹdd mieʹldd  24 % sääʹmvuuʹd lââʹss da tuejjtobddmõõžž mieʹldd meäʹrrõõtti tuejjtobddâmlââʹzz.

Ooccmõõžž mätt- da tuejjtuõđštõõzzineez âlgg tuåimted Sääʹmteeʹǧǧ piisarkådda piâtnac 12.3.2021 čiâss 12.00 mõõneeʹst neʹttpååʹštin, addrõʹsse https://www.sympahr.net/public/pq.aspx?138d8fc1

Lââʹssteâđaid tuejast oudd škoultõspiisar Ulla Aikio-Puoskari, ulla.aikio-puoskari(at)samediggi.fi, teʹlf. 010 839 3112. Sääʹmteeʹǧǧ tuåimmjumuʹšše vuäitt tobdstõõttâd addrõõzzâst www.samediggi.fi da õõudbu iijji Sääʹmnuõri čeäʹppvuõttpeeiʹvi šõddmõõžžid. addrõõzzâst www.saamelaisnuortentaidetapahtuma.com/

Aanrest 24.2.2021             

Sääʹmteʹǧǧ

Sääʹmteʹǧǧ õlmstâtt vuäʹppesǩeeʹrj piârrjid sääʹmǩiõl ââʹnnmest

/in , /by

Sääʹmteʹǧǧ õlmstâtt ǩeeʹrj ”Lij-a ǩiõll dååma? Sääʹmǩiõl serddmõš päärnže”. Ǩeʹrjj lij rajjum sääʹmǩiõllsaž piârrji vääras, leša tõt lij äuʹǩǩen õuddmiârkkân še sosiaal- da tiõrvâsvuõttkääzzkõõzzi pääiʹǩ sääʹmpiârrjivuiʹm kaaunõõtti ämmatniiʹǩǩid. Ǩeeʹrjest ǩiõttʼtõõlât sääʹmǩiõl âânnmõõžž piârrjest siõme rääʹjest nuõrrpoʹdde.  

Vuäʹppesǩeeʹrj õlmstââʹttet, ko teâtt sääʹmǩiõli seʹrddmest puõlvvõõǥǥâst nobba jeeʹresnallšem piârvuõʹjjin da jieʹllemtuejjeeʹji seʹst lij taʹrjjeemnalla miâlggâd ooccanj da tõt sätt leeʹd vaiggâd čiõʹlǧǧeed. Lääʹddjânnmest hiâlpâld vuäǯǯamnalla åårrai kuõiʹtǩiõllsažvuõtt-teâtt beäʹlstes kovvad tääuʹjmõssan samai nuuʹbbnallšem ǩiõllvuõʹjjid ko tõid, koin säʹmmla jeäʹlle. Puärraz jie pâi kaaun jiijjâs aarǥâst taarbšum tuärj sääʹmǩiõl serddmõõžž, päärna ǩiõllouddnummuž da ǩiõlʼlaž vuõiggâdvuõđi pueʹrmõssân.  Sääʹmteeʹǧǧ I väärrsaaǥǥjååʹđteei Anni Koivisto tuäivv, što vuâʹppesǩeʹrjj tooŋŋ teâttvääʹn:

– Tuäivvap, što ǩeʹrjj beäʹlstes tooŋŋ täid tobdstum vaaʹnid da älšmâtt jeeʹresnallšem ǩiõllvuõʹjjin åårrai piârrjid toiʹmmjed pueʹrmõõzz mieʹldd. Âânam tääʹrǩes äʹššen, što tuâj ǩiõl õuʹdde tuejjeet määŋg jeeʹres tääʹzzest juʹn piârrji aarǥâst õhttsažkååʹdd ǩiõlltobdlma, što ođđ ǩiõllmainsteeʹji puõlvvõk vuäitt šõddâd kuärǥast jiijjâs ǩiõlâst da kulttuurâst.

Lääʹddjânnam peäʹlnn lij ääiʹjben õlmstõõvvâm õhtt ǩeerjaž seämma äʹššvuuʹd pirr, Stukes eeʹjj 1993 õlmstâʹttem da Aino Snellman da Kerttu Vuolab ǩeeʹrjtem Puhu omaa kieltäsi lapsellesi – Hála mánnásat iežat eatnigiela. Ååʹn õlmstâʹttma pueʹtti vuäʹppesǩeʹrjj lij Lääʹddjânnmest mainstum sääʹmǩiõlid da lääʹddǩiõʹlle.

Õõlmtõõzz lij vueiʹtlvâsttam mättʼtõs- da kulttuurministeria tuärjj, koonn Sääʹmteʹǧǧ vuäǯǯai vueʹssen veiddsab haʹŋǩǩõõzzâst ÕM meeraikõskksaž alggmeerai teemaeeʹjj 2019 cisttân. Teʹksttvueʹzzid lij noorrâm ǩiõlltuʹtǩǩeei FT Annika Pasanen. Ǩeerjast lie mieʹldd kolmm sääʹmpiârri jueʹǩǩmen jurddjeez sääʹmǩiõl päärnaid mainstem pirr jeeʹresnallšem vuõʹjjin. Vuäʹppesǩeʹrjj lij lookkâmnalla neʹttversion Sääʹmteeʹǧǧ neʹttseeidain:

Leago giella ruovttus? Opaskirja pohjoissaameksi.
Lii-uv kielâ pääihist? Opaskirja inarinsaameksi.
Llij-a ǩiõll dååma? Opaskirja koltansaameksi.
Onko kieli kotona? Opaskirja suomeksi.

Vuäppaz jueʹjjet še säʹmmlai dommvuuʹd kooʹddi vuäpstõktooiʹm pääiʹǩ piârrjid.

Lââʹssteâđ:

Sääʹmteeʹǧǧ I väärrsaaǥǥjååʹđteei Anni Koivisto, teʹl. +358 40 415 5969, anni.koivisto(at)samediggi.fi

Sääʹm ǩiõllstaanpiisar Anne Kirste Aikio, teʹl. +358 40 707 5626, anne-kirste.aikio(at)samediggi.fi

Sammallahti sääʹnnǩeʹrjj lij vuäǯǯmest eʹpet

/in , /by

Sääʹmteeʹǧǧ sääʹmǩiõl koontâr lij välddam ođđ teädldõõǥǥ Pekka Sammallahti Sääʹm-lääʹdd-sääʹm sääʹnnǩeeʹrjest. Sammallahti sääʹnnǩeʹrjj iʹlmstõõvi vuõssmõs vuâra eeʹjjest 1993, da ååʹn valddum oođuum teädldõk lij 7. jäʹrjstõõzzâst. Kõõččmõõžžâst lij lââʹssteädldõk, ij-ka sääʹnnǩeeʹrj siiskõs leäkku muttum.

Sääʹnnǩeeʹrj lââʹssteädldõõǥǥ lij tuåivvum jiânnai, ko ǩeʹrjj lij leämmaž juʹn kaaupšum loʹppe. Sääʹmǩiõl koontâr tuʹmmii loppeeʹjjest väʹldded sääʹnnǩeeʹrjest ođđ teädldõõǥǥ:

– Aainâs säʹmmlai dommvuuʹd kooʹddi ǩiõllstrategiatuâjj lij älšmâttam väʹldded sääʹnnǩeeʹrjest ođđ teädldõõǥǥ. Sääʹnnǩeeʹrjest lij jiânnai äuʹǩǩ oummid, kook âʹnne sääʹmǩiõl tuâjstes da nuʹtt še sääʹmǩiõl mättʼtõõttjid. Tuäiv mieʹldd ǩeeʹrj riʹjttje håʹt siõmmna ääiǥas, tuâtt sääʹmǩiõl konttrest sääʹm ǩiõllstaanpiisar Anne Kirste Aikio.

Sääʹnnǩeeʹrjest lij valddum 350 kpl teädldõk.

Ǩeʹrjj lij vuäǯǯamnalla Sääʹmteeʹǧǧ mättmateriaali neʹttkaaupâst: Sámi-suoma-sámi Sátnegirji – Samediggi

Lââʹssteâđ:

Anne Kirste Aikio, tel. 010 839 3124 / +358 40 707 5626

anne-kirste.aikio@samediggi.fi

Saamelaiskäräjien edustajien 2020-2023 ryhmäkuvaSnimldõk: Ville Fofonoff

Sääʹmteeʹǧǧ såbbar 18.2. såbbrõõžžât ougglõsõhttvuõđin

/in /by

Sääʹmteeʹǧǧ såbbar 1/2021 såbbrõõžžât 18.2.2021 čiâss 10 ougglõsõhttvuõđin. Koronavueʹjj diõtt oummu da media vuäiʹtte seuʹrrjed såbbar tåʹlǩ vuõiggvuõlttõõzz pääiʹǩ addrõõzzâst www.samediggi.fi/live. Vuõlttõõzzâst lij vuäǯǯamnalla tuʹlǩǩummuž pukid kooum sääʹmǩiõʹlle da lääddas. Sajoozz parlameʹnttkueʹrnca jeät valddu oummid pääiʹǩ ool.

Såbbar 4/2020 äʹššlistt käunnai dokumeʹnttbaaŋkâst.

Parlameʹnttkueʹrnca jeät valddu oummid

Koronavueʹjj diõtt oummu da media vuäiʹtte seuʹrrjed såbbar tåʹlǩ vuõiggvuõlttõõzz pääiʹǩ addrõõzzâst www.samediggi.fi/live. Vuõlttõõzzâst lij vuäǯǯamnalla tuʹlǩǩummuž pukid kooum sääʹmǩiõʹlle da lääddas. Sajoozz parlameʹnttkueʹrnca jeät valddu oummid pääiʹǩ ool.

Lââʹssteâđ:

Saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso teʹl. 040 687 3394, tuomas.juuso(at)samediggi

Vaaldâšmjååʹđteei Pia Ruotsala-Kangasniemi teʹl. 010 839 3100 / 040 726 2688, pia.ruotsala(at)samediggi.fi

Saaǥǥtempiisar Johanna Alatorvinen teʹl. 010 839 3140 / 040 663 4493, johanna.alatorvinen(at)samediggi.fi

Iʹlmmtõõttmõš sääʹmǩiõli ougglõsmättʼtõʹsse lookkâmeeǥǥas 2021–2022 ävvni

/in , /by

Iʹlmmtõõttmõš sääʹmǩiõli ougglõsõhttvuõđid äuʹǩǩeei mättʼtõõzz pilotthaʹŋǩǩõõzz mättʼtõʹsse lookkâmeeǥǥas 2021–2022 lij ävvnam. Iʹlmmtõõttmõõžž mättʼtõʹsse tuejjeet liâdǥlaž Webropol-lomaakkin. Iʹlmmtõõttmõš kuâskk ođđ mättʼtõõttjid da haʹŋǩǩõõzz mättʼtõõzzâst jueʹtǩǩi mättʼtõõttjid.

Kuva: Sunna Kitti

Iʹlmmtõõttmõõžž vuäitt tuejjeed mättʼtõõzz jäʹrjsteei, rehtor leʹbe huõlteei. Ko iʹlmmtõõttmõõžž tuejjad huõlteei, tuäivvap huõlteei leeʹd õhttvuõđâst škooulneeʹǩǩ škoouʹle, da peäggtem škooulneeʹǩǩ haalâst da vueiʹttemvuõđâst vuässõõttâd sääʹmǩiõl ougglõsmättʼtõʹsse. Mättʼtõʹsse iʹlmmtõõđât 31.3.2021 mõõneeʹst.

Ougglõsmättʼtõshaʹŋǩǩõs taʹrjjad sääʹmǩiõl (aanar-, nuõrtt- leʹbe tâʹvvsääʹmǩiõl) vuâđđmättʼtõõzz leʹbe lookkjiškooulmättʼtõõzz tiuddeei sääʹmǩiõl mättʼtõõzz 2 nč sääʹm dommvuuʹd kooʹddi åålǥbeäʹlnn åårrai sääʹmškooulniiʹǩǩid. Õuddmättʼtõõzz škooulneeʹǩǩ vuäiʹtte še vuässõõttâd haʹŋǩǩõõzz mättʼtõʹsse. Haʹŋǩǩõs ij taʹrjjed mättʼtõõzz rääʹvesoummid. Mättʼtõʹsse vuässõõttâm diõtt sääʹmǩiõl ij taarbaš siltteed juʹn ääiʹjben. Mättʼtõsjooukid raajât juõʹǩǩ sääʹmǩiõʹlle jeäʹrben mättʼtõõttji klass- da ǩiõlltääʹzz lokku vääʹldeeʹl. Mättʼtõõzz põõrǥât jäʹrjsted ǩiõlin da jooukin, koin lie ooʹccmõsân kuõʹhtt škooulneeʹǩǩ leʹbe mättʼtõõtti.

Vääʹld lokku, što Oulu, Ruäʹvnjaarǥ, Jyväskylä da Heʹlssen gåårad jäʹrjste tâʹvvsääʹmǩiõl mättʼtõõzz âʹlddmättõssân. Haaʹleeʹn mättʼtõʹsse, vääʹld õhttvuõđ jiijjad škooul rehtooʹre leʹbe gåårad škooulkonttra!

Iʹlmmtõõttâmlomaakk lie jeäʹrben kuhttuid ođđ da jueʹtǩǩi škooulniiʹǩǩid. Raukkâp tieuʹdded jeeʹrab lomaakk juõʹǩǩ mättʼtõõttja.

Iʹlmmtõõttâmlomakk jueʹtǩǩi škooulniiʹǩǩid

Iʹlmmtõõttâmlomakk ođđ škooulniiʹǩǩid

Sääʹmǩiõl ougglõsõhttvuõđid äuʹǩǩeei mättʼtõõzz pilotthaʹŋǩǩõs lij Uccjooǥǥ kååʹdd jååʹđtem da Sääʹmteeʹǧǧ koordinâʹsttem haʹŋǩǩõs, kååʹtt juätkkai 2023 ǩiđđlookkâmpââʹj loopp räjja. Haʹŋǩǩõõzz teäggat mättʼtõs- da kulttuurministeria. Haʹŋǩǩõõzz mieʹrren lij taʹrjjeet sääʹmǩiõli ougglõsõhttvuõđid äuʹǩǩeei mättʼtõõzz vuâđđškooul škooulniiʹǩǩid da nuuʹbb tääʹzz mättʼtõõttjid sääʹmvuuʹd kooʹddi åålǥbeäʹlnn kuõiʹt neäʹttelčiâss veeʹrd.

Pueʹtti šõddmõõžž

Sääʹmǩiõli ougglõsmättʼtõshaʹŋǩǩõs jääʹrjast pâʹsslâšttam-mannu äiʹǧǧen infopoodd mättʼtõõzz jäʹrjsteeʹjid da puärrsijeäʹǩǩaa ougglõsmättʼtõʹsse vuässõõttjid  da ääʹššest persteei puärrsid. Õuddǩiõʹtte iʹlmmtõõttmõõžžid pooddid jeät kaiʹbbjuku.

Sääʹmǩiõli ougglõsmättʼtõs – pueʹttivuõđ raajjmõš

Teâđtempodd mättʼtõõzz jäʹrjsteeʹjid

se 17.3.2021 čiâss 17.00–17.30

Õhttnemliŋkk: Mõõn såbbra špiâkkleeʹl tän.

Sääʹmǩiõli ougglõsmättʼtõõzz puärrsijeäʹǩǩaaž

se 24.3.2021 čiâss 18.00–18.30

Õhttnemliŋkk: Mõõn såbbra špiâkkleeʹl tän

Pueʹtted tiõrvân mieʹldd sääʹmǩiõli ougglõsmättʼtõʹsse!

Lââʹssteâđ:

Hanna Helander, projeʹkttjååʹđteei  
hanna.helander(at)edu.utsjoki.fi, 040 7012 094 

Unna-Maari Pulska, haʹŋǩǩõskoordinaattor
unna.pulska(at)samediggi.fi, 040 6145 949

Arla Magga, haʹŋǩǩõskoordinaattor 
arla.magga(at)samediggi.fi, 040 1985 033

Säʹmmlai jieʹllemvueʹjj da kulttuur harjjtummuš lij vuâđđtõllum mäinn pueʹtted jânnma

/in , , /by

Riikksuåvtõs čoouǥii ođđeeʹjjmannu 22. peeiʹv jânnmapueʹttem rajjtõõzzid Lääʹddjânnmest. Ođđ rajjtõõzz puõʹtte viõʹǩǩe 27.1. da tõk lie viõǥǥâst 25.2. räjja. Muttsivuiʹm põõrǥât ǩieʹppeed rââst raaj pueʹtti joottlõõǥǥ ođđ koronavirusmuttsi leävvnummuž cõggâm diõtt. Riikksuåvtõõzz tuʹmmstõõǥǥ mieʹldd sääʹm jieʹllemvueʹjj da kulttuur harjjtummuš lij vieʹltʼteʹmes da  vuâđđtõllum mäinn pueʹtted jânnma.

Riikksuåvtõõzz tuʹmmstõõǥǥ mieʹldd siiʹsǩraajjvalvvmõõžž maacctõõzz ääiʹj säʹmmla vuäiʹtte jååʹtted rââst Lääʹddjânnam da Ruõccjânnam di Lääʹddjânnam da Taarrjânnam kõskksaž mäddraaji da raajj-jooǥǥi luâttvuejjamneävvaivuiʹm še jeeʹres sââʹjest ko raajjrâstldempaaiʹǩi mieʹldd. Tuʹmmstõk kuâskk Lääʹddjânnam raaj rââst jååttmõõžž. Siiʹsǩraaji rââst jååʹttmen âlgg väʹldded lokku še viõǥǥâst åårrai Taarrjânnam da Ruõccjânnam veʹrǧǧniiʹǩǩi meärrõõzzid da vuäppõõzzid. Ruõššjânnma jååʹttmen âlgg väʹldded lokku mõõk lie viõǥǥâst åårrai Ruõššjânnma veʹrǧǧniiʹǩǩi meärrõõzz.

Lappi raajjväärdtõk valmštââtt vueiʹtlvaž raajjrâstldempaaiʹǩi äävaiåårramaaiʹji rajjtummša viõstâr- da tâʹvvraajin. Jos äävaiåårramaaiʹjid rajjtet ooumažjoottlõõǥǥ beäʹlnn, teʹl äävaiåårramaaiʹji åålǥbeäʹlnn raaj rââst jååʹttem diõtt raajjrâstldempääiʹǩest oummuin õõlǥteʹčeš raajjrâstldemlååʹv.

Lååʹppmõõntõõllmõõžžin vuäitčeš tän vueʹjjest vueiʹtlvâʹstted vieʹltʼteʹmen  ǩiõččum ooumažjoottlõõǥǥ raajjrâstldempaaiʹǩi äävaiåårramaaiʹji åålǥbeäʹlnn, õuddmiârkkân kriittlaž suõʹrji tuâjjla da sääʹm jieʹllemvueʹjj da kulttuur harjjtummuš. Lappi raajjväärdtõõǥǥ vaʹstteemvuuʹdest raajjrâstldemlååʹv miõttmõõžžâst tuʹmmad raajjväärdtõõǥǥ mieʹrreei. Jos raajjrâstldempaaiʹǩi äävaiåårramaaiʹjid tuʹmmeet rajjted,  teʹl ääʹššest teâđtet õuʹddel rajjtõõzzi viõʹǩǩepuättmõõžž.

– Sääʹmteeʹǧǧ vueiʹnlmest lij vääžnai, što sääʹmõhttsažkååʹddest lij veiddsânji teâtt da säʹmmlaid kuõskki aaʹšši pirr teâđtet. Raajjtõppmõõžž lie vaaiktam sääʹmoummid veiddsânji da leäʹp tuejjääm tõn õuʹdde, što riikk vuâmmšeʹče  sääʹmvuuʹd vuällmõõžž neellj riikk voudda, ceälkk Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso.

Raajjväärdtõkstroiʹttel vuäʹppast raajjrâstldemjoottlõõǥǥ pirr

Raajjväärdtõkstroiʹttel vuäʹppast meerlaid raajjrâstldemjoottlõõǥǥ pirr teʹlfoonâst da neʹttpååʹšt mieʹldd. Kääzzkõs lij vuäǯǯamnalla lääʹddǩiõʹlle, ruõccǩiõʹlle da eŋgglõsǩiõʹlle čiâss 8-16 kõskksaž ääiʹj nââmrest 0295 420 100.

Raajjväärdtõkstroiʹttel vuäppõõzz raajjrâstldem vääras koronapandemia ääiʹj (lääddas)
https://raja.fi/rajaliikenne-ohjeet-korona 

Jânnmapueʹttem rajjtõõzzid čoouǥât 27.1. (lääddas)
https://valtioneuvosto.fi/-/1410869/maahantulon-rajoituksia-kiristetaan-27.1

Lââʹssteâđ

Saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso teʹl. 040 687 3394 / 010 839 3101, tuomas.juuso(at)samediggi.fi 

Lääʹǩǩpiisar Kalle Varis teʹl. 010 839 3187 / 050 384 7040, kalle.varis(at)samediggi.fi

Ministeeʹr da Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei: vââʹjjsaaǥǥid âlgg vuâsttlâʹstted

/in /by

Taarr, Ruõcc da Lääʹdd sääʹmaaʹššin vaʹstteei ministeeʹr da Sääʹmtiiʹǧǧi saaǥǥjååʹđteei käʹǧǧe õuʹdde õhttsaž õõlmâsceäʹlǩǩmeʹstes, što lij vääžnai vuâsttlâʹstted säʹmmlai äšttmõõžž da vâjjõõzz.

Ruõccjânnam ââʹlmõs vuõiggâz 23.1.2020 uʹvddem Girjas sääʹmõutstõõzz kuõskki suudâm mâŋŋa veezz Sääʹmjânnam vuuʹd lij õlmmnam äšttmõš, vâjjõs da joba viõkkväʹldd. Tâʹvv-Taarrjânnmest lie leämmaž mäŋgg äʹššed, koin lij ravvsânji loŋŋtum säʹmmlai vuâstta. Lääʹddjânnmest vââʹjjsaakk säʹmmlai vuâstta kuâsttai aainâs sosiaalʼlaž mediast.

– Demokraattlaž õhttsažkooʹddin âlgg leeʹd sââʹjj saǥstõõllma da jeeʹresnallšem vueʹinlmid. Sääʹnnfrijjvuõtt lij demokraattlaž vuõiggâdvuõttriikk ǩeäʹdǧǧjueʹlǧǧ. Leša sääʹnnfrijjvuõtt ij miârkkšõõv frijjvuõđ vââʹjjsaaǥǥid ij-ka loŋŋtummša jeeʹres meerjoouki vuâstta, õõlmâsceäʹlǩǩmest tuõđât.

Õõlmâsceäʹlǩǩem lie raajjâm vuʹvdd- da digitalisaatiominister Linda Hofstad Helleland Taarrjânnmest, kulttuur- da demokratiaminister Amanda Lind Ruõccjânnmest, vuõiggâdvuõttminister Anna-Maja Henriksson Lääʹddjânnmest, Taarr Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Aili Keskitalo, Ruõcc Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Per-Olof Nutti da Lääʹdd Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso.

Ciâlkâlm PDF 692kB (lääddas)

Lââʹssteâđ:

Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso t. 040 687 3394 / 010 839 3101

minister Henriksson spesiaalvieʹǩǩteei Niklas Mannfolk, t. 050 306 3990

Sääʹm parlamentaarlaž suåvtõs uuʹdi õõlmâsceäʹlǩǩem piõggviõǥǥ puuʹtʼtem pirr sääʹmvuuʹdin – Haʹŋǩǩõõzzin âlgg leeʹd säʹmmlai luõvâs, tiõttu vuâđđõõvvi ouddmiâsttmõš

/in , , /by

Sääʹm parlamentaarlaž suåvtõs (SPN) noorõõđi 25.1.2021 tiuddsåbbra, koʹst SPN  saaǥǥjååʹđtummuš serddji Lääʹdd Sääʹmteeʹǧǧest Taarr Sääʹmtegga pueʹtti 16 määnpââjas. Tiuddsåbbar õʹnneš ougglõsõhttvuõđin.

Tiuddsååbbar ǩiõttʼtõõli jm.. Lääʹdd saaǥǥjååʹđteeipââʹj toiʹmm-mušttlõõzz di saǥstõõli piõggviõǥǥ ââʹnnmest sääʹmvuuʹdin da priimi äšša kuulli õõlmâsceäʹlǩǩem. Õõlmâsceäʹlǩǩem mieʹldd SPN kaiʹbbai, što sääʹmvuuʹd piõggviõkkhaʹŋǩǩõõzzin âlgg leeʹd säʹmmlai luõvâs, tiõttu vuâđđõõvvi ouddmiâsttmõš (free, prior and in-formed consent; FPIC). Õõlmâsceäʹlǩǩem vuäitt lookkâd tääiǥ. Sååbbar priimi še ođđ toiʹmmplaan Taarr saaǥǥjååʹđtempââʹj vääras. Toiʹmmplaan käunnai tääiǥ.

Sääʹm parlamentaarlaž suåvtõõzz saaǥǥjååʹđtummuš lij leämmaž Lääʹdd Sääʹmteeʹǧǧest 19.9.2019 vueʹljeeʹl, da Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđteei lij leämmaž Sääʹm parlamentaarlaž suåvtõõzz saaǥǥjååʹđteeʹjen. Tän õõl še SPN nuõriluʹvddkååʹdd saaǥǥjååʹđtummuš lij leämmaž Lääʹdd Sääʹmteeʹǧǧ nuõrisuåvtõõzzâst.

Koronaviruspandemia vaaikti saaǥǥjååʹđteeipâjja

Lääʹdd Sääʹmteeʹǧǧ saaǥǥjååʹđtempââʹj väʹlddtäävtõssân leʹjje jm. Sääʹmǩiõli ämmat- da resursskõõskõs Sääʹm Ǩiõllkaʹlddi toiʹmmjem põõžžtummuš, tâʹvvjânnmallaš sääʹmsuåppmõõžž õõuʹdummuš di alggmeerai vuässõõttâmvuõiggâdvuõđi pueʹrummuš ÕM seʹst.

Saaǥǥjååʹđteeipâjja di SPN toiʹmmjummša vaaikti jiânnai eeʹjj 2020 aalǥâst älggam koronaviruspandemia da tõn puʹhttem čoʹrstemvueʹǩǩ. Pandemia di čoʹrstemvueʹjj diõtt SPN halltõõzz såbbrid õʹnneš ougglõs-såbbren lokku vääʹldǩani halltõõzz vuõssmõs såbbar ođđeeʹjjmannust 2020, koon õʹnneš Aanrest. Pandemia diõtt meeraikõskksaž såbbrid, konfereeʹnsid, seminaarid di jeeʹres toiʹmmjummuž ij pâʹzzlâšttam-mannu 2020 mâŋŋa leäkku še jäʹrjstum fyyslaž noorõõttmõšân, nuʹtt-ba SPN meeraikõskksaž toiʹmmjummuš leäi tän määinast normaalâst ooʹccab.

Pandemia vaaikti še sääʹmparlameʹnttniiʹǩǩi konferenssa, koon leäi mieʹrr ââʹnned påʹrǧǧmannust 2020. SPN halltõs tuʹmmii seʹrdded konfereeʹns ââʹnnemnalla påʹrǧǧmannust 2021. Konfereeʹns lij mieʹrr jäʹrjsted Aanrest.

SPN lij Taarr, Ruõcc da Lääʹdd Sääʹmtiiʹǧǧi kõskksaž parlamentaarlaž õhttsažtuâjjorgaan, koʹst še Ruõššjânnam sääʹmorganisaatio vuässâʹtte õhttsažtuõjju taʹrǩǩõõllʼjen. SPN tiuddsåbbrest suåvtõõzz eeʹttkõʹstti koolm Tâʹvvjânnmest da Ruõššjânnmest noorâʹtte õõutsâjja uuʹccmõsân õʹhttešt eeʹjjest. SPN pârgg jiijjâs toiʹmmjummšest õõuʹdeed jeeʹres Tâʹvvjânnmin Sääʹmtiiʹǧǧi kõskksaž õhttsažtuâj da tõt ǩiõttʼtââll aaʹššid, kook kuõskte säʹmmlaid meeran rââst raaji. Tõt eeʹttkâstt Tâʹvvjânnmi vuuʹdest jälsteei säʹmmlaid täujja ouddm. meeraikõskksaž õhttvuõđin. 

Sääʹmteeʹǧǧ sååbbar vaʹlljad kõskkvuõđstes eeʹttkõʹsttjid SPN õõut vaalpââjas vuârstes, da jooʹtti vaalpââʹjest eeʹttkõʹsttjen lie:

Tuomas Aslak Juuso (väärrneʹǩǩen Leo Aikio)

Anni Koivisto (väärrneʹǩǩen Juha-Petteri Alakorva)

Pirita Näkkäläjärvi (väärrneʹǩǩen Magreta Sara)

Anne Nuorgam (väärrneʹǩǩen Asko Länsman)

Karen-Anni Hetta (väärrneʹǩǩen Irja Seurujärvi-Kari)

Tauno Ljetoff (väärrneʹǩǩen Veikko Feodoroff)

Niko Valkeapää (väärrneʹǩǩen Ulla-Maarit Magga)

Sääʹm parlamentaarlaž suåvtõõzz halltõõzzâst Lääʹddjânnam Sääʹmteeʹǧǧ eeʹttkâʹstte Tuomas Aslak Juuso (väärrneǩ Leo Aikio) da Anni Koivisto (väärrneǩ Leo Aikio). SPS õhttsažtuâjjsuåppmõõžž mieʹldd Sääʹmteeʹǧǧ poliittlaž njonnaž âʹlǧǧe vuässõõttâd vuäzzliʹžžen SPS halltõõzz toimmjummša.

Lââʹssteâđ

saaǥǥjååʹđteei Tuomas Aslak Juuso teʹl. 040 687 3394, tuomas.juuso(at)samediggi

meeraikõskksaž aaʹšši piisar Inka Saara Arttijeff, teʹl. 0505747629, inka-saara.arttijeff(at)samediggi.fi

Snimldõk: Ville-Riiko Fofonoff

Vuõiggâdvuõttministeria juâkk veäʹǩǩvuõđ sääʹm ǩiõll-lääʹjj tieuʹddem vääras

/in , /by

Vuõiggâdvuõttministeria iʹlmmat ooccâmnalla sääʹm ǩiõll-lääʹjj (1086/2003) 31 §:st jurddum veäʹǩǩtieʹǧǧ. Veäʹǩǩtieʹǧǧi vääras liâ tän eeʹjj ââʹnnemnalla õhttseʹžže 150 000 euʹrred. Veäʹǩǩtieʹǧǧid vueiʹtet miõttâd saaʹmi dommvuuʹd kooʹddid, sieʹbrrkooʹddid da paalǥâskooʹddid di lääʹjj 18 §:st jurddum privattniiʹǩǩid peäggtum lääʹjj suåvldummšest šoddi takai jeäʹrbi lââʹsskuuli käʹttem diõtt. Ååʹn ooccâmvuâllsa veäʹǩǩvuõđ liâ miârktum 1.1.2021 mâŋŋa šõddi lââʹsskuulid.

Ooccâmäiʹǧǧ älgg 1.2.2021 da põõtt 26.2.2021.

Riikkveäʹǩǩvuõđi täävtõssân lij tuärjjeed sääʹmǩiõll-lääʹjj teâuddjummuž kääʹtteeʹl lääʹjj suåvvtummšest šõddi takai jeäʹrab lââʹsskuulid. Veäʹǩǩvuõđ vueiʹtet miõttâd odm. puõʹtti obbvuõđid: jåårǥlõs-da tuʹlǩǩeemkuul (ml. čõõđtemtåimmjummuž), teâđtummša, škooultõõzz da ǩiõllmäättai äiggsa sâjjsažkuul, di sääʹmǩiõll-lääʹjj suåvvtummuž ooudâsviikkmõʹšše õhttneei kuul.

Lââʹssteâđ vuõiggâdvuõttministeria veäʹǩǩtõõz pirr:

Saamen kielilain mukaiset avustukset – Oikeusministeriö (oikeusministerio.fi)

Lââʹssteâđaid ouʹdde:

Ǩiõllstaanpiisar Anne Kirste Aikio, 010 839 3124, anne-kirste.aikio(at)samediggi.fi

Sámi šuoŋat! Säämi šuoŋah! Sääʹm suõm! -virtuaalmusikkpoodd 2.-4.2. – Tobdstõõđ ohjjeeʹjid da vuässõõttâmvuäʹppõõzzid

/in /by

Sääʹmǩiõli ougglõsmättʼtõõzz pilotthaʹŋǩǩõs jääʹrjast Sámi šuoŋat! Säämi šuoŋah! Sääʹm suõm! -virtuaal’laž musikkpoodd säʹmmlai meersažpeiʹvvneäʹttlest 2.–4.2.  Tobdstõõđ musikkpooddi ohjjeeʹjid da vuässõõttâmvuäʹppõõzzid!

Tääʹrǩab vuäppõõzz da liiŋk musikkpooddid vuässõõttmõʹšše

Snimldõk: Juha Kauppinen

Kuobžâ-Piäká Ánná, Anna Morottaja lij Aanrest šââddas. Son lij musiikkâr, kååʹtt läull livđeid, juâigg da läull.  Anna čâđđam ââlda lij jeäʹrben aanrõšǩiõllsaž vokaalmusikkäʹrbbvuõtt, kååʹtt lij jeällʼjeʹmmen. Son lij mättʼtam livđe päärnaid ǩiõllpieʹzzin da škooulin di vuõrâsoummid tuâjjpaaʹjin. Anna musiikkâst kollʼje ǩiõččlâsttmõõžž luâđ kõõskâst jieʹllmest da son sätt jeuǯǯad čuõnnju leʹbe reepp jiõnid. Anna vuõssmõs acappella ceärnas “Livđe” iʹlmstââvv ǩeâđđa 2021. Anna reâugg še aanrõšǩiõl da sääʹmkulttuur uʹčteeʹlen di freelance-jåårǥlõʹttjen. Âsttääiʹj Anna kueʹllšeell, ooss muõʹrjid da tuejjad ǩiõtt-tuâjaid.

Snimldõk: Sámi Musihkkaakademiija, 2019

Hanna-Maaria Kiprianoff puätt Čeʹvetjääuʹrest da reâugg ååʹn sääʹmǩiõl uʹčteeʹlen Čeʹvetjääuʹr škooulâst. Son mättat leuʹddjummuž päärnaid da nuõrid, da leuʹdd lij luâđlaž vueʹss sääʹmǩiõl čiâssin. Hanna-Maaria čuäjtââtt Suõmmkar-jooukin. Son leuʹddai še õhttu äʹrbbvuõđlaž leeuʹdid. Äʹrbbvuõđla musikkšlaaj koʹlle kulttuuʹre. Što tõt še seill kulttuur vueʹssen, tõn feʹrttai jeällted. Äʹrbbvuõđlaž leuʹdd lij ââlda Hanna-Maaria čâđđam. Tõt ǩeäss čuuʹt suu miõl, da Hanna-Maaria tuejjad jiânnai äʹrbbvuõđ ouʹdde. Leuʹddäʹrbbvuõtt leäi juʹn läppjeʹmmen, leâša arkiivi pääiʹǩ lij leämmaž vueiʹttemvuõtt jeällted da viõuseed äʹrbbvuõđ di seämmast kulttuur.

Snimldõk: Árvu

Risten Anine Gaup lij šââddas Guovdageaidnu-siidâst. Son lij äʹrbbvuõđlaž juõiggi da čeäppõsneǩ. Son lij juõiggâm päʹrnnvuõđ rääʹjest. Son juâigg da čuäjtââtt še määŋgnalla nuʹtt teatter- ko še jeeʹres kriiʹlcin da areenain. Suʹnne lij vääžnai seeilted juõiggäʹrbbvuõđ pueʹtti puõlvvõõǥǥid da son haaʹlad-i älšmâʹtted jeäʹrben päärnaid da nuõrid juõiggâd jiijjâz aarǥâst. Suu juõiggâmpoodd piâzzak kuullâd mainnsid luâđ da jieʹllʼji pirr di juõiggmõõžž. Lââʹssen piâzzak veâl mättjed muäʹdd juõiǥ. Pueʹtted tiõrvân virtuaalʼlaž juõiggâmpoʹdde!

Lââʹssteâđ:

Hanna Helander, projeʹkttjååʹđteei
hanna.helander(at)edu.utsjoki.fi,
040 7012 094

Arla Magga, projeʹkttkoordinaattor
arla.magga(at)samediggi.fi,
040 1985 033

Unna-Maari Pulska, projeʹkttkoordinaattor
unna.pulska(at)samediggi.fi,
+358 40 614 5949

www.saamenetaopetus.com
www.oktavuohta.com/