Sáárgus: Sunna Kitti

Sämimađhâšemhaahâ oovded eettisávt killeel mađhâšem

/

Sämitige Kulttuurlávt ovdâsvástádâslâš sämimađhâšem -haavâ ulmen lii meddâlistiđ puástutiäđu, mii leevvân sämmilâšvuođáin ávhástellee mađhâšem sehe sämmiláid kyeskee mađhâšem peht. Eettisiih ravvuuh, moh valmâštuveh haavâ ääigi, kyeskih vuosâsaajeest sämisiärváduv ulguupiälái tuáimei hárjuttem sämikulttuur puovtân rähtimân, oovdânpyehtimân já viestâdmân mađhâšemsyergist.

Mađhâšem korrâ lasanem nuuvt maailmvijđosávt ko Suomâ Laapist-uv lii lasettâm hástusijd mađhâšem eettisii killeelvuotân, eromâšávt sämikulttuur ohtâvuođâst. Sämikulttuur symboleh láá Suomâst rahtum puovtân maađhâšmist jo iheluuvij ääigi, já puovtân rähtim láá kuhháá miäruštâllâm já olášuttám ulguupiälááh tuáimeeh.

– Tääl vuossâmuu keerdi sehe Sämitige, ete Säämi parlamentaarlii rääđi toimâvuáváámân lii pajedum mađhâšem ohtân puoh merhâšitteemus ovdedemčuosâttâhhân, muštâl Sämitige saavâjođetteijee Tiina Sanila-Aikio mađhâšemhaavâ äigikyevdilvuođâst.

Ulguupiälái tooimâst puovtân rahtum sämmilâškove lii kukken olmâ sämmilâšvuođâst. Puástulágán já primitivisistum sämmilâškove, mii tiättoo maađhâšmist, viärráámuu tááhust luávkká já tiŋgâstit sämisiärváduv. – Taat almolávt já ain uđđâsist oovdânpuohtum puástukove vaaikut háitulávt sämikulttuur eellimvuáimálâšvuotân. Mij kolgâp ohtânmaanoost tivvoođ mađhâšeijei finnim mielâkove sämikulttuurist, juátká Sanila-Aikio.

Eettisiih ravvuuh viggeh sämmilâšvuođáin ávhástellee mađhâšem meddâlistmân

Eettisij ravvui váldu-ulmen lii meddâlistiđ sämmilâšvuođáin ávhástellee mađhâšem sehe sämmiláid kyeskee puástutiäđu, mii leevvân mađhâšem peht. Nubben tiäddučuogâstâhhân lii turviđ mađhâšem ulguupiäláá aalmug kulttuurtaavijd já ärbivuovijd.

– Eettisiih ravvuuh láá uáivildum vuosâsaajeest sämisiärváduv ulguupiáláid tuáimeid, kiäh hárjutteh sämikulttuur puovtân rähtim, oovdânpyehtim já viestâdem mađhâšemsyergist, tiäddut haavâ vuávájeijee Kirsi Suomi.

Vuolgâsaijeen lii, ete sämikulttuur puovtân rähtim já oovdânpyehtim mađhâšemsyergist kalga tábáhtuđ ovdâsvástádâslávt já eettisávt killeel vuovvijn sämisiärváduv siste. Mađhâšempalvâlusah kolgâččii vuáđuduđ puigâvuotân. Te jis faallâmnáál puohtui kulá miinii sämmilâšvuotân teikâ sämikulttuurân vuáđuduvvee oosijd, tom kalga olášuttiđ oovtâstpargoost sämmilâš tuáimein.

– Oles mađhâšemsyergi kalga prinsiiplávt viggâđ toos, ete puoh sämimaađhâšmân lohtâseijee tooimah tuárjuh sämikulttuur siäilum já ovdánem. Aaibâs tego Laapi mađhâšemstrategiast pahuduvvoo, te sämikulttuur siäilum eellimvuáimálâžžân oovded Laapi mađhâšem ovdánem, juátká Suomi.

– Eettisii sämimađhâšem ovdánem iähtun lii vijđes oovtâstpargotoimâ, mii vuáđuduvá maaŋgâi koskâsii ibbeerdmân já kunnijâtmân. Ulmen lii, ete sämmiliih já mađhâšemsyergi áámmátulmuuh miäruštâleh já iberdeh eettisii sämimađhâšem siämmáánáál, tiäddut Sanila-Aikio.

  • Haavâ aalgâst rahtui koijâdâllâmtutkâmuš, mon ulmen lâi vuolgâtile karttim. Koijâdâllâmpuátusij vuáđuld finnejii sunde adeleijee tuávváštiäđu já linjámijd eettisij ravvui rähtim várás. Ulmen lii, ete eettisiih ravvuuh valmâštuveh ive 2018 ääigi. Eettisiih ravvuuh maneh čuávuvâžžân Sämitige čuákkim kieđâvušmân 24.9.2018.
  • Sämitigge lii finnim máttááttâs- já kulttuurministeriöst staatâtorjuu ohtsis 117 000 eurod Kulttuurlávt ovdâsvástádâslâš sämimađhâšem -haavâi olášuttem várás.
  • Sämitige Kulttuurlávt ovdâsvástádâslâš sämimađhâšem -haavâst sämimađhâšem iberduvvoo maađhâšmin, mast sämikulttuur vyeimivaarijd ävkkin anemáin pyevtittuvvojeh mađhâšempalvâlusah já toh fállojeh finnodâhtoimâlij agâiguin. Tot puáhtá leđe sämmilâšvuotân vuáđuduvvee mađhâšem, mast sämisiärváduv siste puátteeh tuáimih mađhâšemiäláttâs hárjutteijen, teikâ sämmilâšvuođáin ávhástellee mađhâšem, mast sämisiärváduv ulguubeln puáttee mađhâšemiäláttâs hárjutteijeeh já eres mađhâšemtuáimeeh ávhástâleh sämikulttuurân lohtâseijee já/teikâ čujotteijee elementijguin mađhâšempalvâlusâin olmâ ohtâvuođâttáá sämisiärváđâhân.

Lasetiäđuh:

Sämitige saavâjođetteijee Tiina Sanila-Aikio, 050 300 1780, tiina.sanila-aikio(at)samediggi.fi

Vuávájeijee Kirsi Suomi, Kulttuurlávt ovdâsvástádâslâš sämimađhâšem, 010 839 3118, kirsi.suomi(at)samediggi.fi

Lahtoseh