Nuorâirääđi, SSN ja SRK pivdeh säminuorâid sovâdâttâmproosees savâstâllâmtilálâšvuotân Anarân 9.6.

/in , , /by

Nuorâirääđi, Suomâ Säämi nuorah já staatârääđi kanslia pivdeh säminuorâid sovâdâttâmproosees savâstâllâmtilálâšvuotân Anarân lávurduv 9.6. tme 11-14.

POVDIITTÂS

SAJOS SOLJU AANAAR LÁ 9.6.2018 TIJME 11 – 14

Suomâ haldâttâs lii roovvâdmáánnud 19. peeivi 2017 almottâm, ete tot aalgât sämmilij aašij kyeskee sovâdâttâmproosees valmâštâllâm. Iävtuttâs proosees aalgâtmist lii puáttám Sämitiggeest.

Staatârääđi kanslia ja vuoigâdvuotâministeriö ohtsâšpargoost Suomâ Sämitiggijn láá seelvâtmin, maggaar asâttem já jieš máhđulâš sämmilij tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio (TSK) Suomâst kolgâččij leđe. Máhđulii komissio mandaatist, noomâst teikkâ komissaarijn ij lah porgum val mihheen miärádâsâid. Sämmilij kuullâm já sii huámášumán väldim láá proosees vuáđđun já iähtun. Staatâ haalijd tääl kuullâđ sämmilij uáivilijd, jurduid, tuoivuid já paloid komissio iähtun ávus savâstâllâmtilálâšvuođâin miätá Säämi já stuárráámuin kaavpugijn Suomâst.

Teivâdmij keevâtlii orniimist iššeen láá jieškote-uv seervih Säämist já sämiseervih stuárráábijn kaavpugijn. Tilálâšvuođâi kiellân lii tavesämikielâ tavesämikiel kuávluin, anarâškielâlijn já nuorttâlâškielâlijn kuávluin tilálâšvuotâ tulkkojuvvoo anarâš- já nuorttâlâškielân tađe mield, kost teivâm uárnejuvvoo. Puoh tilálâšvuođâin kiellân lii meiddei suomâkielâ.

Algâaalmugáid kyeskee tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissioprosessáin lii ulmen tutkâđ já luptiđ uáinusân ubâ aalmugân kollektiivlávt vaikuttâm puástuvuođâid. Kollektiiv puástuvuođâin láá lamaš, já láá, jieškote-uvlágán vaikuttâsah oovtâskâs ulmui.

Maid komissio kolgâččij Tuu mielâst kiedâvuššâđ? Láá-uv Tust uáivileh proosees iähtun? Jis láá, te puávtáh muštâliđ jieččâd uáivil ávus teivâdmist njálmálávt teikâ kirjálávt. Jis jieh peesâ puáttiđ teivâdmân, te vuolgât uáivilâd šleđgâpostáin čujottâsân sapmi@vnk.fi majemustáá kesimáánnud 29. peeivi. Komissio, mon sehe oovtâskâs ulmuuh, ete ubâ siärvudâh tuhhiittiččii, puávtáččij leđe mieldi muttemin munejurduid já pyereedmin aašijd.

Kuovâmáánnud 10. peeivi 2018 Anarist uárnejui seminaar, mast almugijkoskâsiih kyesih muštâlii ferimijd jo čođâldittum Tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio-prosessijn – puorijd, hiäjuid já tivrâs uápuid, maid kalga väldiđ huámášumán vâi prosessist šodâččij nuuvt pyeri ko máhđulâš. Seminaar lii uáinimnáál Interneetist Staatârääđi kanslia YouTube-kanavast.

Lasetiäđuh

Spesiaaläššitobdee Anni-Kristiina Juuso, staatârääđi kanslia, p. +358 295 1601 69.

Kaisa Tapiola-Länsman, Sämitige nuorâičällee, p. +358 50 382 5179, kaisa.tapiola-lansman@samediggi.fi

Sovâdâttâmproosees savâstâllâmtilálâšvuođâi äigitavlu

/in /by

Staatâ haalijd tääl kuullâđ sämmilij uáivilijd, jurduid, tuoivuid já paloid komissio iähtun ávus savâstâllâmtilálâšvuođâin miätá Säämi já stuárráámuin kaavpugijn Suomâst. Tääbbin kaavnah äigitaavlu tilálâšvuođâin, moh láá jo visásmittum.

ČEVETJÄVRI ma 8.5. tme 18-21, Nuorttâlâštáálu, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Nuõrttsääʹmkulttuurfonddáin.

LISMÁ ma 15.5. tme 15-18, Susanna Näkkäläjärvi táálust, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Lismá kylá ulmuiguin.

NJELLIM ko 16.5. tme 10-13, Njeellim kylátáálu, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost anarâškielâ savâstâllâmkurssáin.

AVVEEL ko 16.5. tme 18-21, Matkahuolto Kuuputti, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost  orjâlâškielâlij ulmuiguin, nuuvt ete tiätu jotá ulmust ulmui.

AANAAR tu 17.5. tme 18-21, Siida Kammi, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost SámiSoster já Suoma badjesápmelaččat -servijguin.

AANAAR vá 18.5. tme 18-21, Siidan Kammi, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Aanaar sämmiliih servijn.

AVVEEL lá 19.5. tme 12-15, Ortodoksservikode servikoddetáálu, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Njellim-Kiäváájävri nuorttâlâšraađijn.

AVVEEL lá 19.5. tme 16-19, Aanaar kieldâ váldustivrâsali, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Inarinmaan Lapinkyläyhdistys -servijn.

AVVEEL pa 20.5. tme 18-21, Aanaar kieldâ váldustivrâsali, Inarin kunnan valtuustosali, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Anarâšah servijn.

AŊŊEL vu 21.5. tme 18-21, Vullebáikki, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Aŋŋel kylá ulmuiguin.

LEMMEE ma 22.5. tme 17-20, Ahkun Tupa, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Anára Sámi -servijn.

KUTTOOR ko 23.5. tme 14:30 – 17, Inga-Saara Magga táálust

VUÁČČU ko 23.5. tme 18-21, Mokta-viessu (Luuhkatie 10 e 9), savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Vuohccu samiid já SámiSoster -servijguin.

RUÁVINJARG tu 24.5. tme 17-19, MLL toimâsaje (Pirkkakatu 2, MLL Perhetoimintakeskus), savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost MII -servijn (Roavvenjárgga sámi searvi MII rs).

OULU vu 4.6. tme 17– 20, Aleksinkulma, Iso Hansa ( Aleksanterinkatu 9),  savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Oulu Sámit -servijn.

TAMPERE ma 5.6. tme 18-20, Kulttuuritalo Laikku, kokoustila Syrjä (Keskustori 4), savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Sis-Suoma Sámisearvi Barbmu -servijn.

AANAAR lá 9.6. tme 11-14, Sajos, Parlamentsali Solju, savâstâllâmtilálâšvuotâ uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Sämitige nuorâiraađijn já Suomâ Säämi Nuorah (SSN) -servijn.

Tilálâšvuođah uárnejuvvojeh meid Iänuduvvâst já Kietâruottâsist já kaavpug sämmilij kuávlust tegu Ruávinjaargâst, Oulust, Tamperest, Jyväskylást já Helsigist. Teivâdmij keevâtlii orniimist iššeen láá jieškote-uv seervih Säämist já sämiseervih stuárráábijn kaavpugijn sehe páiháliih tobdeeh.

Staatârääđi kanslia já riehtiministeriö ohtsâšpargoost Sämitiggijn láá seelvâtmin, ete maht komissio kolgâččij olášuttiđ já ete maggaar jieš prosesist västideijee jiešráđálii komissio pargo já čuákánpiejâm kolgâččij leđe. Máhđulii komissio mandaatist, noomâst teikkâ komissaarijn ij lah porgum val mihheen miärádâsâid.

Suomâ haldâttâs lii roovvâdmáánnu 19. peeivi 2017 almottâm, ete tot aalgât sämmilij äššijd kyeskee sovâdâttâmproosees valmâštâllâm. Iävtuttâs proosees aalgâtmist lii puáttám Sämitiggeest.

Lasetiäđuh: Spesiaaläššitobdee Anni-Kristiina Juuso, staatârääđi kanslia, p. +358 295 1601 69.

Mijjân šadda uđđâ Lappi – Kieldârieggee peivimereh sämikuávlust

/in /by

UĐĐÂ LAPPI –kieldârieggee peivimereh sämikuávlust:

Suáđigilist, Anarist, Ucjuuvâst já Iänuduvvâst uárnejuvvoo peeivi ääigi sämikielâlâš tilálâšvuotâ, mast lii meid tulkkâ mieldi. Pääihi alne meid tavesämikielâliih pargeeh. Tun puávtáh savâstâllâđ sämikielâlij palvâlusâi valmâštellein sehe sämikielâlij haahâpargeiguin já koijâdiđ uđâsmitmist.

Vu 28.5. Suáđigil

Ma 29.5. Aanaar

Ko 30.5. Ucjuuhâ

Tu 31.5. Iänudâh

Keejâ tärkkilub ohjelm:

www.lapinmaakunta.fi/uusilappi já kieldâtáálu almottâstavlu

 

Mijjân šadda uđđâ Lappi

Oovtâ Laapi šoddâdmân tarbâšuvvoo oles eennâmkodde!

Eennâmkodde- já soti-uđâsmittem lii stuorrâ nubástus, mii kuáská tunjin-uv. Mij, uđâsmittem valmâštelleeh, jotteep pirrâ Laapi vyesi-kesimáánust 2018 muštâlmin eennâmkoddeuđâsmitmist já kuldâlmin tuu.

Puáđi savâstâllâđ miiguin njunáluvâi já vaaigut toos, ete maht ittáá Lappi tuáimá! Vuoluubeln láá jotteemsajeh já peivimereh.

Mij rähtip siämmást meid koijâdâllâm, mon ulmen lii nuurrâđ tiäđu Laapi eennâmkode ässein sosiaal- já tiervâsvuotâpalvâlusfeerimijn, palvâlemtáárbuin já vuorduin eennâmkode palvâlemlopádâs rähtim várás. Tun puávtáh västidiđ koijâdâlmân meid viermist. Koijâdâllâm jurgâluvvoo meid sämikielân.

Mii lii eennâmkodde- já soti-uđâsmittem já mane tot ráhtoo?

Eennâmkodde- já soti-uđâsmitmáin mij visásmittep tom, ete puohâin lii puátteevuođâst-uv kvaliteetliih já oovtâitosiih almoliih palvâlusah oles enâmist.

Uđâsmittem vaaigut puoh 180 000 lappilij palvâlussáid.

Uđâsmittem kuáská suulân 9 000 ulmuu paargon mii eennâmkoddeest.

Puáttee eennâmkoddeest láá teháliih pargoh

Eennâmkodde västid ive 2020 rääjist eereeb iärásij sosiaal- já tiervâsvuotâpalvâlusâin, pargovyeimi- já irâttâspalvâlusâin, elleetuáhtárpalvâlusâin, luámuttempalvâlusâin, eennâmkoddekaavaamist já kááijumtooimâst.

Lasseen eennâmkode ornimovdâsvástádâsân sirdâšuveh  ovdâmerkkân kuávlui ovdedem, jotolâhvuávám, pirâstiervâsvuotâhuolâttâs sehe eennâmkode identiteet já kulttuur ovdedem.

Maht pyevtitteh palvâlusâid puátteevuođâst?

Eennâmkodde uárnee palvâlusâid sierânáál, ässei táárbui mield já ulmui alda. Palvâlusah uđâsmittojeh digitaallii háámán tain aašijn, main tot lii ulmemiäldásâš.

Uđđâ toimâtäävih váldojeh anon já ässei vaikuttemmáhđulâšvuođah palvâlusâi oovdedmist lasaneh.

Vaaigut!

Kii meerrid tuu palvâlusâin? Keevti tuu jienâ historjálijn vuossâmuu eennâmkoddevaaljâin!

Lasetiäđuh:

Vuávájeijee Sarita Kämäräinen, sarita.kamarainen(at)samediggi.fi/ +358 40 724 8224

www.lapinmaakunta.fi

Sämitiggelaavâtoimâkoodán iävtuttuvvoo jotkâäigi

/in /by

Riehtiministeriö asâttem sämitiggelaavâtoimâkode toimâpaje nuuvâi cuáŋuimáánu loopâst. Riehtiministeriö lii kuittâg ráđádâlmij maŋa meridâm iävtuttiđ, ete toimâpaje juátkoo porgemáánu 2018 loopâ räi. Meid Sämitige saavâjođetteijee Tiina Sanila-Aikio iävtut siämmáá Sämitige stiivrân.

Lasetiäđuh:

Sämitige saavâjođetteijee Tiina Sanila-Aikio, 050 3001 780

Riehtiministeriö Johanna Suurpää, 050 5209 320

Jottee nuorâi teivâdemsaje puátá čohčuv sämmilij päikkikuávlun

/in /by

Mađhâšemautost nuorâi teivâdemsajan muttum Walkers-auto ađai Wauto palvâl sämikuávlu nuorâid čohčâmáánust juovlâmáánu räi 2018. Jottee pargo ulmen lii juksâđ nuorâid, kiäh ääsih vijđáht.

Wauto konsept lii oovtkiärdán: moonnâp toho, kost nuorah láá já pyehtip torvolijd rävisulmuid mieldi sii astoááigán. Fáállun láá käähvi, korttâspeelah já rävisulmuuh savâstâllâmskipárin. Táárbu mield nuorâ finnee meid vuáđulub stivrim eellimtilásis.

Aseman Lapset ry oomâst Wauto já koordinist ton tooimâ. Sämmilij päikkikuávlust tooimâst västid Sämitige nuorâirääđi já tot olášuttoo ohtsâšpargoost Iänuduv, Ucjuv já Aanaar kieldâiguin. Tooimâst láá mieldi meid sämikielâliih rijjâtátuliih.

Auto, mii puátá sämmilij päikkikuávlun, lii ohtâ Suomâst jottee neelji Wautost já ton toimâkuávlun lii eromâšávt Lappi já eres Tave-Suomâ. Ovdil ko tot puátá Sáámán, tot lii toimâm Kittâl, Suáđikylá já Oulu kuávluin.

– Sämitige nuorâirääđist lii ulmen ovdediđ Wauto peht sämikielâlâš nuorâipargo, tondiet ko ohtâgin kieldâ ij tom tääl ornii. Lii tergâd, ete säminuorâin lii máhđulâšvuotâ kevttiđ eenikielâ meid astoääigi, muštâl nuorâirääđi saavâjođetteijee Risten Mustonen.

– Algâive feeriimij vuáđuld Wauto heivee hirmâd pyereest tooimân Laapi uccâ kyláin já kuhes maađhijn. Wautoin mij lep teivâm nuorâid, kiäh ääsih nuuvt kieldâkuávdáin ko ucebijn kyláin já kiäh iä maŋgii peesâ mudoi mieldi nuorâipaargon. Nuorah láá čielgâsávt navdâšâm Wautost já torvolâš rävisulmui mieldioromist, iätá Wauto-koordinaattor Niilo Karjalainen Aseman Lapset -seervist.

Ohtsâšpargokuoimijd já median uárnejuvvoo viärmádâh- já tiäđáttâstilálâšvuotâ tuorâstuv  24.5. tme 14-16 Avelist nuorâiviste Stönöst. Tilálâšvuotân pyehtih puáttiđ puohah, kiäid toimâ kiäsut.

 

Lasetiäđuh:

Wauto tooimâst sämmilij päikkikuávlust:

Kaisa Tapiola-Länsman, Sämitige nuorâičällee, 050 382 5179

kaisa.tapiola-lansman@samediggi.fi

 

Wauto tooimâst almolávt:

Niilo Karjalainen, Wauto-toimâvästideijee, Aseman Lapset ry, p. 040 575 9364

niilo.karjalainen@asemanlapset.fi

 

www.asemanlapset.fi

www.facebook.com/autowauto

 

Aseman Lapset ry lii ive 1990 vuáđudum poolitlávt já oskoldâhlávt čoonnâsmettum väldikodálâš servi. Seervi vuáđupargon lii paarnij, nuorâi, perrui já oles ohtsâškode pyereestvaijeem pyeredem sehe helbâm estim.

Walkers-toimâ lii Aseman Lapset ry:st ovdedum muuneeld estee nuorâipargo, mii vuáđuduvá rijjâtátulij rävisulmui adelem ááigán já mieldioromân.

Wauto-toimâ lii uási Aseman Lapset ry Walkers On Wheels -haavâ. Haahâ lii ruttâdum vuárbumvuáittuvarijguin máttááttâs- já kulttuurministeriö sierânâstorjuin. Ohtâ auto lii hahhum Suomen Lions-lito nuurrâmpuáhtusijguin já ohtâ  Eevi ja Eemil Tannisen säätiö ruđâiguin. Haavâst joteh neljijn autoin pirrâ Suomâ já siämmást sij viggeh vuáháduttiđ jottee nuorâipargo vuovijd kuávloid.

Sämitiggelaavâ uđâsmittem valmâštâllâm toimâkodde tieđeet čuávuváá keerdi 18.5.

/in /by

Sämitiggeest adelum laavâ uđâsmittem valmâštâllâm toimâkodde toolâi čuákkim koskoho 9.5. Čuákkimist meridui, ete laavâ uđâsmittem pargoost toimâkodde tieđeet čuávuváá keerdi 18.5.

Skammâmáánust 2017 asâttij staatârääđi toimâkode, mon toimân lii valmâštâllâđ sämitiggeest adelum laavâ uđâsmittem. Toimâkode tárguttâs lii, ete pargo valmâštuvá ovdil 30.4.2018 já ete tot luovât  miärádâs staatârááđán iävtuttâssân uđâsmittum sämitiggelaahân. Toimâkodde addel iävtuttâs haldâttâs iävtuttâs häämist, iävtuttâs ferttee leđe oovtâmielâlâš.

Toimâkodde lii teivâm ive 2017 ääigi kuohtii já ive 2018 ääigi love kerdid. Toimâkode lasseen lii asâttum parlamentaarlâš čuávvumjuávkku tuárjuđ laavâ nubástusâi valmâštâllâm. Toimâkodde já parlamentaarlâš čuávvumjuávkku lává toollâm kyehti ohtsâš čuákkim ive 2018 ääigi.

Lasetiäđuh:

Sämitige saavâjođetteijee Tiina Sanila-Aikio puh. 050 300 1780, tiina.sanila-aikio(at)samediggi.fi