Sámedikki virggálaš sáttagoddi guossástalai Esteeatnamis

Sámedikki virggálaš sáttagoddi galledii vuosttaš háve Esteeatnamis 28.-29.11. Sámediggi galledii Esteeatnama parlameanttas, olgoministeriijas ja našunála museas. Mátkki ulbmilin lei čatnat nannosut oktavuođaid fuolkegiela hálli álbmogii ja muitalit sámiid dálá dilis Suomas.

Esteeana bargá eamiálbmotvuoigatvuođaid nannema ovdii riikkaidgaskasaččat ja sii dorjot erenomážit eará suoma-ugralaš gielaid hálli álbmogiid. Danin lei lunddolaš galledit justa Esteeatnamis.

Sáttagoddái gulaigga Sámedikki stivralahttu Pentti Pieski ja Sámedikki áirras Áslat Holmberg. Siviilaservodaga mátkkis ovddastii Suoma Sámi Nuorat Rs. ságadoalli Petra Laiti. Mátkki lágiidii MTÜ Põlisrahvaste Keskus (Indigenous Peoples’ Development NGO, Estonia).

Sáttagoddi deaivvadii Esteeatnama Parlameanttas Vabaerakond parlamentáralaš joavkku. Ságastallui oppalohkái sámiid dilis ja hástalusain suomabealde. Oassálastiin lei nana beroštupmi sámi áššiide ja sohppui joatkit gulahallama.

Olgoministeriijas Sámedikki sáttagoddi deaivvadii riikkaidgaskasaš servviid ossodaga jođiheaddji Karmen Laus ja ossodaga bargi Heidi Koolmeistera. Deaivvadeamis ságastallui earret eará Suoma ja Esteeatnama riikkaidgaskasaš barggus eamiálbmotáššiiguin sihke ON:s ja EU:s. Sáttagoddi buvttii ovdan mo fuolakeahttá Suoma doarjagis eamiálbmotvuoigatvuođaid ovddideapmái riikkaidgaskasaččat, eai sámi eamiálbmotvuoigatvuođat ollislaččat ollašuva Suomas, mii fas doalvu Suoma doaimmain jáhkkehahttivuođa riikkaidgaskasaččat eamiálbmotvuoigatvuođaiguin. Erenomáš kroavis ovdamearkan buktui ovdan Deanu soahpamuš, ja ságastallui ON eamiálbmotáššiid bissovaš foruma ávžžuhusas ráđđádallat soahpamuša ođđasit, masa Suopma dahjege Norga eai leat addán virggálaš vástádusa, eaige álggahan doaimmaid dili divvuma ovdii.

Esteeatnama našunála museas, Eesti Rahva Muuseumas Tartus, ja maŋŋá Suoma-Ugralaš searvvi dilálašvuođas Tallinnas joavku doalai ovdanbuktima sápmelaččain ja áigeguovdilis sámi áššiin, Sámedikkis, nuoraid doaimmain ja aktivismmas. Muitaluvvui váttisvuođain mat stáhtaválddi ektui leat, ee. mo stáhta beahttala čielggadeamis ja nannemis sámi siiddaid rivttiid, main beroškeahttá stáhta hálddaša dáid guovlluid ja luondduriggodagaid. Ovddasteaddjit muitaledje mo mearrádusaid dahkan sámi rivttiin beroškeahttá ja sámiid oassálastima haga uhkkida sámekultuvrra váimmusosiid, nammalassii árbevirolaš ealáhusaid.

Sáttagoddi galledii maid riikka stuorámus áviissa, Postimees doaimmahusas. Postimees artihkkala sáhttá lohkat dás: https://maailm.postimees.ee/4330337/soomlased-ei-moista-et-saamid-pole-soomlased